سندروم پیریفورمیس (علت و درمان درد پشت لگن و باسن)

درمان درد پشت لگن و باسن (سندروم پیریفورمیس)

سندروم پیریفورمیس، اختلالی است که ممکن است روزی شما و اطرافیانتان نیز با آن رو به رو شوید! فراموش نکنید که آگاهی و شناخت این سندروم، مهمترین اقدام در هنگام مواجه با آن است. برای آنکه بدانید علت سندروم پیریفورمیس چیست و چگونه می توان این اختلال را تشخیص داده و در مسیر درمان آن حرکت کرد، با ما همراه باشید.

علت سندروم پیریفورمیس چیست؟

امکان راه رفتن و حفظ تعادل بدن را ماهیچه ای به نام پیریفورمیس فراهم می کند. پیریفورمیس، عضله ای بزرگ و به شکل هرم است که از ستون فقرات خارجی تا تروکانتر هر کدام از استخوان های ران امتداد می یابد. این عضله که درست زیر عضلات گلوتئال باسن قرار دارد، وظیفه تثبیت لگن را بر عهده دارد و حرکت ران به سمت بیرون از بدن را هدایت می کند. عصب سیاتیک در اکثر افراد، زیر عضله پیریفورمیس است و در برخی، از میانه این عضله عبور می کند.

آنطور که برخی محققان می گویند، استفاده نادرست و بیش از حد از عضله پیریفورمیس، موجب بروز این سندروم خواهد شد. به نظر می رسد که این شایع ترین علت سندروم پیریفورمیس باشد.

استفاده نادرست از عضله پیریفورمیس، زمینه ساز التهاب عضله است که فشار مضاعفی را بر عصب سیاتیک وارد خواهد کرد. هر نوع ضربه و آسیبی که به عضله پیریفورمیس وارد شود، موجب ایجاد التهاب شده و عصب سیاتیک را تحت فشار قرار می دهد.

شایع ترین علت بروز سندروم پیریفورمیس:

  • انجام فعالیت هایی که به طور پیوسته پا را درگیر می کند؛ از جمله دویدن
  • ضربه مستقیمی که در حین ورزش وارد می شود.
  • نشستن طولانی مدت به ویژه در حالت چمباتمه
  • چرخش ناگهانی که در لگن اتفاق می افتد.
  • بلند کردن اشیاء سنگین و پرتاب آن ها
  • زخم های عمیق در پشت لگن و باسن
  • پیوسته بالا رفتن از پله ها
  • بیش از حد تمرین کردن
  • افتادن از بلندی
  • تصادفات

جالب است بدانید که گاه استفاده از برخی مواد شیمیایی، ناحیه پیریفورمیس را ملتهب می گرداند. حال اگر این مواد با سروتونین، هیستامین، برادیکینین و پروستاگلاندین ترکیب شود، عامل بروز سندروم پیریفورمیس خواهد شد.

ابتلا به برخی بیماری ها، ریسک بروز سندروم پیریفورمیس را افزایش می دهد. آنطور که نتایج تحقیقات صورت گرفته در این زمینه نشان می دهد، مبتلایان به نورومای مورتون، جزو گروه های پرریسک در برابر این سندروم اند.

اگر با بیماری نورومای مورتون آشنا باشید، حتماً می دانید که این یک نقص آناتومیکی در متاتارس دوم است که در صورت ابتلا به آن، ساق پا میل به چرخش به طرف داخل دارد و ایضاً پاها در هنگام راه رفتن پایدار نخواهند بود. در این افراد، عضله پیریفورمیس مدام منقبض می گردد تا فشار وارده در هنگام راه رفتن را جبران کند. نتیجه این انقباض، تحت فشار قرار گرفتن عصب سیاتیک است. عارضه آرتروپلاستی مفصل ران و همچنین فلج مغزی از دیگر بیماری هایی هستند که در صورت ابتلا به آن، ممکن است دچار سندروم پیریفورمیس نیز بشوید.

سندروم پیریفورمیس (علت و درمان درد پشت لگن و باسن)

 چه علائمی خبر از ابتلا به سندروم پیریفورمیس می دهد؟

اگرچه دردی که در اثر ابتلا به سندروم پیریفورمیس تجربه می کنید، شبیه همان درد ناشی از کشیده شدن همسترینگ به نظر می رسد اما این دو کاملاً متفاوت اند. بر خلاف تصور برخی افراد، درد پشت بدن و باسن، ربطی به همسترینگ ندارد؛ چرا که در آن ناحیه، خبری از التهاب و حساسیت نیست.

نشانه های سندروم پیریفورمیس:

  • دامنه حرکتی مفصل ران، محدود شده است. این محدودیت، به ویژه در هنگام چرخاندن ران به سمت داخل، به اوج می رسد.
  • درد به سمت پایین کشیده شده و به عضلات همسترینگ، عضلات ساق پا و به پشت ران ها می رسد.
  • در پاها، اندام های تحتانی، کشاله ران و پشت عضله ساق پا، احساس درد می کنید.
  • احساس درد در زمان بالا رفتن از زمین های شیب دار و پله ها، شدیدتر می شود.
  • حساسیت در ناحیه عضله پیریفورمیس، بیشتر شده است.
  • اگر به مدت طولانی بنشینید، درد افزایش می یابد.
  • در ناحیه باسن احساس مورمور شدن دارید.
  • در ناحیه باسن، احساس درد دارید.
  • باسن بی حس شده است.

 

سندروم پیریفورمیس چگونه تشخیص داده می شود؟

اولین مرحله تشخیص سندروم پیریفورمیس، معاینه فیزیکی است. پزشک با بررسی دقیق شرح حال بیمار، ارزیابی سابقه پزشکی و واکاوی رفتارها و عادات شخصی و اجتماعی فرد، سعی در تشخیص سندروم پیریفورمیس دارد. اما استفاده از برخی تست های پزشکی، به متخصص در تشخیص دقیق تر کمک شایانی خواهد کرد.

برخی از این تست ها، عبارت اند از:

  • بیتی: به این نوع از تست، مانور بیتی نیز گفته می شود. در این روش، فشار بر روی عضلات پیریفورمیس اعمال می شود. در واقع پزشک از بیمار می خواهد که بر روی میز به سمتی که درد ندارد بخوابد و آرام آرام، ران هر دو پا را به سمت بالا حرکت دهد یا بچرخاند.
  • فشار انگشت: یکی از موثرترین اقداماتی که پزشک برای تشخیص دقیق تر بیماری انجام می دهد، تولید درد است. در روش فشار انگشت، پزشک، بر روی نقطه ای که عصب سیاتیک، پیریفورمیس را قطع کرده فشار می آورد.
  • نوروگرافی: نوروگرافی یا همان رزونانس مغناطیسی، نوعی روش عکس برداری است که با استفاده از آن می توان اختلالات عصب سیاتیک را تشخیص داد.
  • ام آر آی: ام آر آی یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی، به منظور تشخیص التهاباتی است که عصب سیاتیک با آن مواجه شده است.
  • پیس: در این شیوه، عضلات پیریفورمیس به طرف خارج چرخانده می شود و درد در عضله سیاتیک ایجاد خواهد شد.
  • فیریبرگ: در این تست، رانی که به طرف داخل کشیده شده، چرخانده می شود تا احساس درد ایجاد شود.
آیا از درمان سنتی سندروم پیریفورمیس چیزی می دانید؟

آیا از درمان سنتی سندروم پیریفورمیس چیزی می دانید؟

سندروم پیریفورمیس را در این مقاله توضیح دادیم.، بهتر است اگر به این عارضه مبتلا شده اید، کارهایی که در ادامه اشاره می کنیم انجام دهید تا هر چه سریع تر این مشکل نیز شود. این توصیه ها به این شرحند:

  • سعی کنید بیش از 20 دقیقه ننشینید و از نشستن های طولانی مدت به شدت اجتناب کنید.
  • هر زمان که مجبورید رانندگی کنید، هر از گاهی اتومبیل را در گوشه ای متوقف کرده، قدم بزنید و برخی حرکت های کششی را انجام دهید.
  • سعی کنید هیچ یک از فعالیت های سنگین را انجام ندهید و کاری نکنید که ضربه های فیزیکی به ماهیچه های سرینی پای شما فشار وارد آید.
  • خود را مقید کنید تا حرکت های ورزشی که پزشک معرفی کرده است در خانه انجام دهید. یکی از این حرکت ها، چرخش از پهلو به پهلو به همراه خم شدن و ایجاد کردن کشش در زانوها است.
  • حمام کردن با آب گرم نیز دیگر درمان سنتی سندروم پیریفورمیس است.
  • در خانه و روی زمین دراز بکشید؛ باسن را به کمک دست ها به سمت سقف، هل دهید و در همان حالت، دوچرخه بزنید.
سندروم پیریفورمیس

چه روش هایی برای درمان درد پشت لگن و باسن (سندروم پیریفورمیس) مفید است؟

خب برسیم به موضوع مهم درمان سندروم پیریفورمیس؛ تا بدین جا آموختید که این سندروم چیست و چرا به وجود می آید. به علاوه با چه روش هایی می توان آن را تشخیص داد. حال ببینیم روش های درمان این عارضه کدام است؟

بهترین روش های درمان درد پشت لگن و باسن:

  • استراحت دادن به عضلات: استراحت دادن به بدن، از بهترین و ساده ترین اقداماتی است که بیماران مبتلا به سندروم پیریفورمیس می توانند انجام دهند. همانطور که پیش تر نیز اشاره کردیم، سندروم پیریفورمیس، گاه نتیجه آسیبی است که از فعالیت های شدید وارد شده است. بنابراین متوقف کردن تمرینات سخت، به ویژه برای کسانی که دوست دارند هر روز ورزش کنند و یا شغل فیزیکی سختی دارند، به بهبود و بازیابی توان آن ها کمک شایانی خواهد کرد.
  • مصرف داروهای مسکن: مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب، در کاستن از تورم و درد، تاثیرگذار خواهد بود. منظور از داروهای مسکن درد غیر استروئیدی، قرص ناپروکسن، آسپرین و ایبوپروفن است که البته قبل از مصرف آن باید با پزشک در این باره صحبت کنید؛ چرا که ممکن است با داروهای دیگر تداخل پیدا کند و عوارض غیر قابل تصوری ایجاد شود. در صورتی که پزشک، شما را از مصرف چنین داروهایی منع نماید، احتمالاً به عنوان جایگزین، داروهای شل کننده عضلانی را برای شما تجویز خواهد کرد. مصرف این داروها مطابق با دستورالعمل، نتایج مثبتی خواهد داشت.
  • درمان نقطه ماشه ای: چنانچه سندروم پیریفورمیس، ناشی از نقاط ماشه ای یا همان گره های ماهیچه ای باشد، می توان از روش درمانی نقطه ماشه ای برای رفع درد و تورم ناشی از آن استفاده کرد. گره های ماهیچه ای در عضلات پیریفورمیس وجود دارد و فشار بر آن ها، با دردهای ارجاعی و موضعی همراه است. گاه ممکن است علائم سندروم پیریفورمیس را در نقطه ماشه ای احساس کنید و همین عاملی است که پزشک را در تشخیص دقیق بیماری، به خطا می اندازد و نتایج برخی تست ها را منفی می کند. با این حال اگر نقاط ماشه ای، عامل درد باشند، فشار بر روی آن ها، درد و تورم را تا حدودی کاهش می دهد. البته به شرطی که فشار، با انجام برخی تمرینات کششی و تقویتی همراه باشد.
  • تزریق: بیمارانی که با درد پیوسته در عضله پیریفورمیس مواجه هستند، می توانند از روش درمانی تزریق استفاده کنند. این روش، مبتنی بر تزریق استروئید یا بوتاکس و استروئید، بی حسی است. به نظر می رسد که تزریق مواد بی حس کننده ای نظیر بوپیواکائین و لیدوکائین که مستقیم بر نقطه ماشه ای تزریق شده اند، نتایج بسیار مثبتی خواهد داشت؛ البته مشروط بر آنکه بیمار، همزمان با این روش، تمرینات فیزیوتراپی را نیز انجام دهد. اما اگر تزریق بی حسی، تاثیری در درمان درد پشت لگن و باسن داشته باشد، احتمالاً پزشک، به تزریق استروئیدهایی مانند بوتاکس روی می آورد. در نتیجه درد عضلانی، به طرز قابل توجهی کاهش پیدا خواهد کرد.
  • گرمادرمانی: از موثرترین روش هایی که با بهره مندی از آن می توان درد مبتلایان به سندروم پیریفورمیس را کاهش داد، گرما درمانی است. برای این کار، کافیست از پدهای حرارتی استفاده کنید و آن را بر روی نقاط درد قرار دهید. بد نیست که همزمان با آن، دوش آب گرم را نیز تجربه کنید و بدین ترتیب نقاط بیشتری از پشت لگن و باسن را تحت پوشش قرار دهید.
  • یخ درمانی: استفاده از یخ، به ویژه پس از تمرینات ورزشی سبک، راهکار مناسبی برای کاهش تورم و درد ناشی از سندروم پیریفورمیس می باشد. برای این کار، تکه ای یخ بردارید، آن را در بسته ای قرار دهید و حوله ای را به دور آن بپیچید. حال آن را روی نقطه درد در پشت لگن و باسن قرار دهید و اجازه دهید 20 دقیقه باقی بماند. دو ساعت بعد مجدداً این کار را تکرار کنید.
  • برق درمانی: برخی مواقع پزشک، به تحریک الکتریکی عصب می پردازد. این کار از طریق پوست انجام می شود. تجربه نشان داده که برق درمانی، در اغلب مواقع، روشی موثر و نتیجه بخش برای بهبود وضعیت بیماران مبتلا به سندروم پیریفورمیس بوده است.
  • فیزیوتراپی: فیزیوتراپیست با آموزش چندین نرمش کششی، به شل شدن عضله پشت ران و باسن کمک می کند و فشار را از روی عصب سیاتیک برمی دارد. این تمرینات، برای خم و راست کردن مفصل ران کارایی دارد.
  • ماساژ درمانی: با ماساژ دادن، گردش خون در ناحیه ملتهب، بهبود می یابد و اسپاسم عضلانی رفع می گردد. و این گام مثبتی در تسریع بهبود بیماران مبتلا به سندرم پیریفورمیس است.
  • جراحی: و اما جراحی؛ این آخرین گزینه درمان درد پشت لگن و باسن است که پیش روی بیماران مبتلا به سندروم پیریفورمیس قرار دارد. پزشک، در صورتی جراحی را توصیه می کند که روش های درمانی ساده تر، نتیجه بخش نبوده باشد. هدف از جراحی، فشار زدایی از روی عضله پیریفورمیس است و چنانچه بیمار، مشکل عصبی داشته باشد، این روش موثر خواهد بود. پزشک برای کسب اطمینان از ضرورت جراحی نوروپاتی فشاری، نتیجه آزمایشاتی نظیر برق نگاری ماهیچه ای را ملاک قرار می دهد. آن طور که پیداست، جراحی، نقش مهمی در آزادسازی عصب سیاتیک و کمک به تسکین درد پشت ران و باسن دارد.

حرکات اصلاحی سندروم پیریفورمیس چیست؟

حرکات اصلاحی سندروم پیریفورمیس چیست؟

برای درمان سندروم پیریفورمیس می توان از حرکات اصلاحی نیز کمک گرفت. برخی از حرکات اصلاحی سندروم پیریفورمیس به این شرح هستند:

1- حرکت پل

برای انجام بهتر این حرکت، می بایست به شکل زیر عمل کنید:

  • اول از همه باید به پشت دراز بکشید و زانوها را خم کنید.
  • بعد از آن، خیلی آرام و آهسته باسن را از روی زمین بلند کنید.
  • سعی کنید تا ناحیه سرشانه، تنه را از روی زمین بلند کرده و چند ثانیه در این حالت باقی بمانید.
  • بعد از آن، به آرامی باسن را به زمین نزدیک و سرشانه ها را روی زمین قرار دهید.
  • انجام این حرکت در روز 2 تا 3 بار و در هر بار با 10 تکرار انجام شود.

2- بالا آوردن پا

برای آنکه سندروم پیریفورمیس را درمان کنید، حرکت دیگری را نیز می توانید انجام دهید. مراحل انجام این تمرین به شرح زیر است:

  • به شکم روی زمین دراز بکشید و پاهای خود را کاملا صاف کنید.
  • زانوی خود را قفل کرده، ماهیچه ها را سفت کنید و سعی کنید یک پا را به صورت مستقیم بالا آورید.
  • می بایست پا را خیلی آرام و آهسته از روی زمین بلند کرده و دو مرتبه خیلی آرام آن را روی زمین قرار دهید.
  • 1 تا 2 بار در روز و به صورت 3 ست 10 تایی انجام این حرکت توصیه می شود.

جمع بندی

 امیدواریم آنچه در این مقاله گفته شد توانسته باشد بر دایره اطلاعات شما درباره  سندروم پیریفورمیس بیافزاید. در اینجا سعی کردیم این اختلال را به شما معرفی نماییم و از علت، روش های تشخیص و درمان آن برایتان بگوییم. اما این ها کافی نیست و پیشنهاد می کنیم به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه باشید. اگر علاقه مند به این مباحث هستید، با مجموعه اینترنتی پایار در تماس باشید، ما در اینجا هستیم تا پاسخگوی سوالات تان باشیم و خدمات ارتز و پروتز را به شما عزیزان ارائه کنیم.

کلینیک ارتوپد فنی پایار توسط دکتر محمد کفیلی لاریمی تاسیس گردیده است. مرکز ارتوپد فنی پایار با بیش از ۲۰ سال سابقه و همکاری با ارگان های خصوصی و دولتی از جمله بنیاد شهید و امور ایثارگران در عرصه ساخت و طراحی انواع پروتز و ارتز در کشور عزیزمان ایران و کشور های حاشیه خلیج همیشه فارس مشغول فعالیت است. از جمله خدمات ارتز و پروتز کلینیک پایار که ارائه می دهد، عبارتند از : پروتز انگشت پا ، پروتز زیر زانو و روی زانو ، پروتز بالای زانو ، پروتز لگن ، پروتز مچ پا ، پروتز مچ دست ، پروتز آرنج (زیر آرنج و روی آرنج و بالای آرنج) ، پروتز انگشت دست ، پروتز چشم ، ارتز مچ پا ، ارتز زانو ، ارتز لگن ، ارتز دست ، ارتز شانه ، ارتز آرنج ، ارتز ستون فقرات ، ارتز  گردن (سر و گردن) ، کفی طبی و کفش طبی و …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *