علت کمردرد در بارداری (تشخیص و علائم و درمان)
علت کمردرد در بارداری، به یک یا دو مورد محدود نمی شود! ما می توانیم ده ها مورد را به عنوان علت کمردرد در بارداری به شما معرفی کنیم که هر کدام به تنهایی می تواند زمینه ساز بروز کمردرد در دوران بارداری باشد. مطالبی که در این مقاله خواهید خواند، به منظور آشنایی هرچه بهتر شما با عوامل تاثیرگذار در ابتلا به کمردرد بارداری، آماده شده است. ولی ما در فرایند گردآوری این مطالب، سعی کرده ایم از روش های درمان کمردرد بارداری نیز صحبت کنیم و علائم خطر آفرین آن را به شما معرفی نماییم. پس برای تکمیل اطلاعات خود با ما همراه باشید.
علت کمردرد در بارداری
دوران بارداری برای زنان، دورانی پر از تلخی و شیرینی است. یک زن، با تکیه بر توانایی هایی که به صورت غریزه در او نهادینه شده، نه ماه سختی را تحمل می کند تا فرزند دلبندش را در آغوش بکشد. یکی از شایع ترین درد و رنج هایی که برای مادران باردار بسیار آشناست، کمردرد است. شیوع کمردرد، اغلب در نیمه دوم بارداری است و اکثر قریب به اتفاق مادران باردار آن را تجربه می کنند. محل اتصال لگن به ستون فقرات، نقطه ای است که کمردرد بارداری از آنجا آغاز می شود. اما آیا می دانید علت کمردرد در بارداری چیست؟
علت کمردرد در بارداری چیست:
- تغییر وضعیت: از آنجایی که با بارداری، موجب جا به جایی مرکز ثقل می شود. به همین دلیل ناخداگاه وضعیت و نحوه حرکت دچار تغییر می شود و متعاقب با آن، پا کشیده شده و این منجر به کمردرد خواهد شد.
- تنش های روانی: استرس، تنش عضلانی در کمر را افزایش می دهد. کمردرد و اسپاسم در پشت، گاه به دلیل استرس بیش از حد رخ می دهند. اگر دقت کرده باشید، زنان در دوران پراسترس بارداری، بیشتر دچار کمردرد شده اند.
- ایجاد فاصله بین عضلات شکم: وقتی عضلات رحم دچار انبساط می گردد، دو عضله موازی شکم که مابین استخوان لگن و دنده ها قرار گرفته، در امتداد خط مرکزی از یکدیگر فاصله می گیرند و این سبب بروز کمردرد خواهد شد.
- بالا رفتن وزن بدن: زنان در طول یک بارداری سالم، وزن اضافه می کنند. این اضافه وزن بین 11 تا 16 کیلوگرم است و مسلماً فشار زیادی به کمر وارد می کند. در واقع کودک و رحمی که هر روز در حال رشد است، به اعصاب لگن و پشت فشار زیادی وارد خواهد کرد و این شاید علت کمردرد در بارداری باشد.
- برخی تغییرات هورمونی: بدن یک زن، در دوران بارداری، هورمونی را می سازد که تحت عنوان ریلکسین از آن یاد می شود. با وجود این هورمون، رباط های ناحیه لگن شل شده و مفاصل برای تولد نوزاد آماده می گردد. این هورمون، رباط های حامی ستون فقرات را نیز شل می کند و به همین دلیل، درد و بی ثباتی در ناحیه کمر ایجاد خواهد شد.
شاید خواندن مطالب زیر هم برای شما مفید باشد :
علت و درمان زانو درد هنگام بالا رفتن از پله ها
درمان شکستگی مهره های کمر بدون جراحی
بهترین روش ها برای درمان کمردرد در دوران بارداری
اگر قبل از بارداری، دچار کمردرد بوده باشید، این احتمال وجود دارد که حتی پس از بارداری، این عارضه از بین نرود و تا مدت ها با شما باشد. اما چنانچه پیش از بارداری، هرگز کمردردی نداشته اید، احتمالاً با نزدیک شدن به زمان زایمان، این درد به تدریج کاهش پیدا می کند. با این حال اگر به فکر درمان کمردرد بارداری هستید، بد نیست روش های ذیل را امتحان کنید:
- بهبود وضعیت بدن: هر اندازه بدن شل باشد، درد در ستون فقرات و کمردرد نیز افزایش می یابد. بنابراین در هنگام کار، خوابیدن یا نشستن، حتماً به وضعیت بدن خود دقت کنید. مثلاً خوابیدن؛ بهترین وضعیت برای خوابیدن، خوابیدن به پهلو با قرار دادن یک بالشت بین زانوها است. در این صورت فشار کمتری به کمر وارد می شود. و یا در هنگام ایستادن که به دلیل وزن زیاد شکم، بدن شما تمایل به خم شدن دارد. در چنین وضعیتی بهتر است شانه ها را عقب نگه دارید و ران ها را به سمت جلو بکشید.
- سرمادرمانی و گرمادرمانی: سرمادهی یا گرم کردن موضع درد، همیشه راه خوبی برای تسکین کمردرد بوده است.در این باره می توانید با پزشک خود مشورت کنید و اگر اجازه داد، کمپرس سرد را به مدت 20 دقیقه روی کمر قرار دهید و در طول روز چندین بار این کار را تکرار کنید. (برای ساختن کمپرس سرد، تنها کافیست یک کیسه یخ را در حوله بپیچید.) پس از سه روز، کمپرس گرم را جایگزین کمپرس سرد نمایید و آن را در محل درد قرار دهید.
- ورزش: ورزش کردن، عضلات را منعطف و قوی خواهد کرد. با ورزش کردن، فشاری که بر روی ستون فقرات بوده، کاهش می یابد و متعاقبا با آن، کمردرد بارداری تا حدی بهبود پیدا می کند. انتخاب نوع ورزشی که کمترین عوارض را برای یک زن باردار داشته باشد، بسیار مهم است و در این باره باید با پزشک یا فیزیوتراپیست مشورت گردد. شنا و پیاده روی، دو ورزشی هستند که معمولاً برای افزایش سلامت زنان مفید اند.
- طب سوزنی: طب سوزنی، یک روش درمانی چینی است که در فرایند آن، معالج، سوزن های نازکی را در محل هایی از پوست وارد می کند. تحقیقات نشان می دهد که این روش برای کاهش کمردرد دوران بارداری، تاثیرگذار است. البته قبل از هرگونه اقدام برای انجام طب سوزنی، باید با پزشک معالج در این باره مشورت شود.
- کایروپراکتیک: کایروپراکتیک، بخشی از ستون فقرات است که دستکاری آن، غالباً بی خطر است و از سویی برای درمان کمردرد دوران بارداری بسیار مفید خواهد بود. فراموش نکنید که در این باره حتماً باید نظر پزشک معالج خود را جویا شوید.
- مشاوره: همانطور که در بخش های گذشته اشاره کردیم، گاه علت کمردرد در بارداری، استرس و فشارهای عصبی است. در این صورت، صحبت کردن با مشاور یا دوستی مورد اعتماد، کمک کننده خواهد بود.
- انجام حرکات کششی: پزشک معالج یا مامایی که برای بررسی وضعیت بارداری خود به او مراجعه می کنید، می تواند حرکات کششی مناسب برای تقویت عضلات لگن و کمر را به شما پیشنهاد دهد.
- ماساژدرمانی: ماساژدرمانی موجب آرامش و تسکین درد در زنان باردار می شود. ماساژ، گردش خون در بدن را بهبود می بخشد و ماهیچه های کمر را شل می کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
کمردرد بارداری به خودی خود، مشکل خطرناک و نگران کننده ای نیست. اما اگر با برخی علائم همراه شود، ضروری است که حتماً به پزشک مراجعه گردد و توصیه های لازم جهت درمان جدی گرفته شود.
این علائم عبارت اند از:
- تب
- تشدید درد
- مشکل در ادرار کردن
- خونریزی واژن و ترشحات نامنظم آن
- دردی که به صورت ریتمیک بروز می یابد.
- احساس اینکه اندام های انتهایی در حال سوزن سوزن شدن است.
- دردی که به صورت ناگهانی ایجاد شده و همواره رو به افزایش است.
- دردی که بیش از دو هفته از بروز آن می گذرد و هنوز بهبود پیدا نکرده است.
برخی مواقع، دردهای ریتمیکی که در دوران بارداری بروز می یابد، نشانه زایمان زودرس است. همچنین برخی محققان، کمردرد دوران بارداری را با مشکلاتی نظیر پوکی استخوان مرتبط می دانند که البته هر دو این موارد نادر هستند. در هر صورت آنچه اهمیت دارد، مراجعه به پزشک در مواجه با علائمی است که برخی از آن ها ذکر شد.
برای پیشگیری از کمردرد بارداری، چه اقداماتی باید انجام داد؟
کمردرد بارداری که برای بسیاری از زنان مشکل ساز شده، گاه با رعایت چند نکته ساده قابل پیشگیری است. اگر شما نیز به تازگی وارد دوران شیرین بارداری شده اید، حتماً به رعایت این نکات توجه داشته باشید.
نکاتی برای پیشگیری از بروز کمردرد بارداری:
- استفاده از گن بارداری می تواند مانع از کمردرد بارداری شود.
- به وضعیت قرارگیری بدن در هنگام خواب، دقت کافی داشته باشید. هرگز نباید به پشت بخوابید.
- برای بلند کردن یک شی از روی زمین، خم نشوید. بلکه با پاهای خود چمباتمه بزنید و آن را بردارید.
- هرگز کفش پاشنه بلند نپوشید. بهترین کفش برای شما کفشی است که پاشنه های کوتاهی دارد و قوس آن مناسب است. همانطور که پیش تر نیز اشاره کردیم، فعالیت هورمون های شل کننده مفاصل، گاه موجب ورم پا شده و شما را ملزم به خرید کفش هایی با سایز بزرگ می کند. این کفش ها، از کمردرد جلوگیری می کنند.
یک نکته مهم؛ هرگز بدون مشورت با پزشک از داروهای ضد درد استفاده نکنید. مصرف داروهای ضد التهاب نظیر ایبوپروفن و ناپروکسن، بسیار مضر است اما استفاده از استامینوفن در دوران بارداری بی خطر است. در کنار آن ممکن است که پزشک، برخی داروهای شل کننده عضلات را برای بهبود کمردرد بارداری تجویز کند.
انواع کمردرد در بارداری
موضع دقیق کمردرد در بارداری، مرکز کمر و کمی بالاتر از کمر است.به علاوه گاهی ممکن است همراه با آن، دامنه درد به ساق پا یا کف پا کشیده شود. همه چیز بستگی به علت کمردرد در بارداری دارد.
انواع کمردرد بارداری:
- درد لگن: درد لگن، یکی از انواع کمردرد در بارداری است. درد لگن عقبی در بارداری، گاه به پشت ران و باسن کشیده می شود ولی به زیر زانو نمی رسد.
- سیاتیک: آمارها نشان می دهد که یک درصد از زنان باردار، ممکن است تحت تاثیر سیاتیک در بارداری قرار گیرند. این عارضه نادر است و گاه با درد کمری که به ران و باسن فشار وارد می کند، اشتباه گرفته می شود. سیاتیک در بارداری، ناشی از برآمدگی دیسک در قسمت پایینی ستون فقرات است. در صورتی که علت کمردرد در بارداری، سیاتیک باشد، معمولاً درد در ناحیه پا بیشتر از کمر است و سوزش و بی حسی در پاها نیز همراه دیگر علائم مشاهده می گردد. همچنین فشار این درد در کف پا و انگشتان نیز احساس می شود.
- درد زایمان: درد زایمان می تواند یکی از انواع کمردرد بارداری باشد اما باید توجه داشته باشید که این درد با یک کمردرد معمولی متفاوت است و انقباض و گرفتگی آن، شما را به یاد حالت های بارداری می اندازد. اگر علت کمردرد در بارداری، درد زایمان باشد، درد ماندگار بوده و شدت و تکرار آن همواره رو به گسترش خواهد بود. این درد تحت تاثیر فعالیت نیست.
جمع بندی
با توجه به توضیحاتی که تا اینجای مقاله ارائه شد، احتمالاً شما نیز متوجه شدید که کمردرد بارداری، مشکل چندان خطرناکی نیست و نباید از بابت آن نگرانی داشت. ما در این مقاله سعی کردیم اطلاعاتی درباره علت کمردرد در بارداری به استحضار برسانیم و روش هایی را که فکر می کنیم برای تسکین کمردرد نافع اند را به شما معرفی نماییم. شما می توانید این روش ها را امتحان کنید و ببینید کدام یک اثرگذاری بهتری دارد.
و اما سایت ما یعنی کلینیک ارتوپد فنی پایار، در خدمت شما است و با عرضه خدمات ارتز و پروتز، شما عزیزان را بهره مند خواهد کرد. این خدمات با بهترین قیمت در اختیار افراد قرار می گیرد تا بدین ترتیب هر کس با هر درآمدی از آن بهره مند گردد.
کلینیک ارتوپد فنی پایار توسط دکتر محمد کفیلی لاریمی تاسیس گردیده است. مرکز ارتوپد فنی پایار با بیش از ۲۰ سال سابقه و همکاری با ارگان های خصوصی و دولتی از جمله بنیاد شهید و امور ایثارگران در عرصه ساخت و طراحی انواع پروتز و ارتز در کشور عزیزمان ایران و کشور های حاشیه خلیج همیشه فارس مشغول فعالیت است. از جمله خدمات ارتز و پروتز کلینیک پایار که ارائه می دهد، عبارتند از : پروتز انگشت پا ، پروتز زیر زانو و روی زانو ، پروتز بالای زانو ، پروتز لگن ، پروتز مچ پا ، پروتز مچ دست ، پروتز آرنج (زیر آرنج و روی آرنج و بالای آرنج) ، پروتز انگشت دست ، پروتز چشم ، ارتز مچ پا ، ارتز زانو ، ارتز لگن ، ارتز دست ، ارتز شانه ، ارتز آرنج ، ارتز ستون فقرات ، ارتز گردن (سر و گردن) ، کفی طبی و کفش طبی و …
