اصلاح انحراف زانو (زانو ضربدری و زانو پرانتزی)

ارتزها در اصلاح انحراف زانو ( پای ضربدری و پای پرانتزی)

اصلاح انحراف زانو (زانو ضربدری و زانو پرانتزی)

انحراف زانو، تهدیدی برای همه ما است. برای اصلاح انحراف زانو، روش های زیادی وجود دارد که استفاده از هر کدام آن ها، بستگی به شدت بیماری دارد. این مقاله، با توضیح زانو ضربدری و زانو پرانتزی، علل و روش های درمانی این دو، سعی دارد به آشنایی هرچه بهتر شما با انواع انحراف زانو کمک نماید. پس لطفاً تا آخر با ما همراه باشید.

 

منظور از انحراف زانو چیست؟

مفصل زانو، همان مفصلی است که استخوان های ران را به ساق پا وصل می کند و این یعنی جزو مهم ترین مفاصل بدن است. این مفصل، متشکل از سه استخوان اصلی است که هرکدام از آنها، نقش مهمی را بر عهده دارند. استخوان کشکک زانو، استخوان نی و استخوان ران، همان سه موردی هستند که کاملاً هماهنگ در کنار یکدیگر کار می کنند و این هماهنگی، به ثبات و پایداری زانو کمک زیادی خواهد کرد.

مفصل زانو در حالت عادی، با استخوان ران و ساق پا در یک راستا قرار دارد. در غیر این صورت، زانوها بدفرم و بد شکل به نظر می رسند و این همان حالتی است که به عنوان انحراف زانو از آن نام می برند. یک زانوی پایدار و مستحکم، وزن بدن را در هنگام ایستادن و فشاری که موقع دویدن و راه رفتن به آن وارد می شود را تحمل می کند.

اما اگر دچار انحراف باشد چه؟ آیا باز هم چنین استقامتی را از مفصل زانو شاهد خواهیم بود؟ قطعاً خیر! در واقع با وجود انحرافات، فشار بسیار زیادی بر روی پاها قرار می گیرد و وضعیت دشواری را برای بیمار ایجاد خواهد کرد.

 

از زانوی کمانی یا عارضه پای پرانتزی چه می دانید؟

زانوی پرانتزی یا انحرافی که به سمت بیرون باشد، به وضعیتی اطلاق می شود که زانوها از یکدیگر خارج شده باشند. وقتی بزرگ ترین استخوان ساق پا که درشت نی است، به سمت داخل خم شده و با فمور، در یک راستا نباشد، می گویند که فرد به پای پرانتزی یا ژنوواروم مبتلا است.

احتمالاً شما عارضه پای پرانتزی را در کودکان نوپایی که تازه شروع به راه رفتن کرده اند، دیده اید. دلیل آن نیز کاملاً مشخص است. جنین مدت های طولانی در رحم مادرش، با پاهایی خمیده بوده و وقتی شروع به راه رفتن می کند، پاهای او اصلاح می شود. تحقیقات نشان داده که کمبود ویتامین دی در کودکان، ریسک ابتلای آن ها به پای پرانتزی را افزایش می دهد.

اما پای پرانتزی در بزرگسالی، به دلایلی نظیر استخوان سازی ناقص، آکندروپلازی، پاژه استخوان، بلانت، استخوان شکننده، راشیتیسم، شکسته شدن استخوان های پا، ابتلا به برخی از سرطان ها و…رخ می دهد. آرتروز، دیگر بیماری است که گاه زمینه ساز بروز پای پرانتزی می شود. در چنین شرایطی، غضروف داخلی مفاصل زانو، ساییده شده و پا به سمت بیرون خم می گردد. البته شواهد حاکی از آن است که گاه آرتروز، خود نتیجه مبتلا شدن به پای پرانتزی است.

 

اصلاح انحراف زانو کمانی در کودکان و بزرگسالان

برای درمان زانو پرانتزی، در وهله اول باید به دنبال بررسی علت ابتلا به آن بود. پزشک متخصص، روند تشخیص را با معاینه بیمار آغاز خواهد کرد. اما چنانچه نتواند با معاینه ژنوواروم را تشخیص دهد، باید از اشعه ایکس برای تشخیص دقیق بیماری استفاده شود.

تشخیص و اصلاح انحراف زانو، در کودکانی که پای پرانتزی دارند، به عهده ارتوپد اطفال است. این متخصص، ممکن است آتل را برای اصلاح تدریجی زاویه پا، تجویز نماید و یا فیزیوتراپی را به عنوان یک روش مناسب برای درمان زانو پرانتزی پیشنهاد دهد.

اصلاح انحراف زانو در بزرگسالان نیز به همین ترتیب است. متخصص ارتوپد فنی، در گام نخست از بیمار می خواهد فعالیت هایی که موجب ساییدگی در زانو می شود را کنار بگذارد و فعالیت های سبکی مثل شنا را جایگزین آن نماید.

 تجویز داروهای ضد التهاب نظیر ایبوپروفن، به کاهش درد در این بیماران کمک شایانی خواهد کرد. در کنار این ها، فیزیوتراپی، قدرت عضلات اطراف زانو را افزایش می دهد و و در نتیجه، فشار از بخش های آسیب دیده دور خواهد شد.

شایان ذکر است که جراحی زانو یا استئوتومی، غالباً برای جوانان 20 تا 40 سال انجام می شود و هدف از آن برداشتن فشار از روی بخش های آسیب دیده و قرار دادن آن بر روی بخش های سالم است که نتیجه آن تراز شدن استخوان ها است.

عمل جراحی اصلاح انحراف زانو

جراحی؛ روشی موثر برای بهبود پای پرانتزی

در صورتی که روش های درمانی مانند ورزش یا فیزیوتراپی و دارو درمانی، نتواند به اصلاح انحراف زانو به سمت داخل کمکی کند، پزشک به سراغ گزینه نهایی می رود و آن جراحی است.

شاید برای شما نیز جالب باشد که با پروسه جراحی زانو ضربدری آشنا شوید؛ پزشک برای جراحی پای بیمارانی که سن کمتری دارند، از یک صفحه فلزی کوچک استفاده خواهد کرد. در واقع او، صفحه فلزی کوچکی را در زانو قرار می دهد تا بدین ترتیب رشد استخوان ها را هدایت کند. به این روش از جراحی، هدایت رشد گفته می شود. این صفحه تا تکمیل فرایند اصلاح انحراف زانو، در پا باقی می ماند و پس از آن خارج خواهد شد.

چنانچه می خواهید برای اصلاح انحراف زانو به سراغ عمل جراحی بروید بهتر است اول مشخص شود که آیا شما می توانید کاندیدای مناسبی برای انجام این عمل جراحی باشید یا خیر. کسانی که می توانند این عمل را برای برطرف کردن انحراف زانو انجام دهند به این شرح اند:

  • وزن شما باید در محدود مناسب باشد، نباید خیلی اضافه وزن و یا کمبود وزن داشته باشید.
  • سن شما باید زیر 60 سال باشد.
  • شما نباید به بیماری هایی مانند بیماری روماتیسمی و بیماری آرتریت روماتوئید مبتلا باشید.
  • فقط یک پای شما باید زانو درد داشته باشد.
  • اگر زانو درد و یا پا درد دارید، این درد نباید به گونه ای باشد که در زمان ایستادن و یا راه رفتن زیاد، افزایش پیدا کند.
  • دامنه حرکتی زانوی فرد نباید محدودیت داشته باشد. زانوی کسانی که می خواهند تحت این عمل جراحی قرار گیرند حداقل باید تا 90 درجه خم شود.

با توجه به همه توصیه هایی که در بالا برای عمل جراحی اصلاح انحراف زانو بیان کردیم، باید بگوییم که تنها پزشکان می توانند تشخیص دهند که آیا شما می توانید تحت این عمل جراحی قرار بگیرید یا خیر. توجه و رعایت این نکات، باعث افزایش اثر بخشی انجام این عمل خواهد شد.

اصلاح انحراف زانو (زانو ضربدری و زانو پرانتزی)

انحراف زانوی پا به سمت داخل یا زانو ضربدری

بهتر است بگوییم زانوی ضربدری یا والگوم. در این نوع از انحراف، زاویه بالای ساق پا، به سمت داخل خم می گردد. کسانی که از این عارضه رنج می برند، وقتی می ایستند و زانوهایشان به یکدیگر می چسبد، بین قوزک پای آن ها، فاصله 6 سانتی متری پدید می آید که این حکایت از خم شدن زانو به سمت داخل دارد. در این وضعیت، بیمار نمی تواند همزمان از مچ و زانو استفاده کند.

علل فیزیولوژیکی و پاتولوژیکی، پدید آورنده زانوی ضربدری هستند. وقتی از علل پاتولوژیکی صحبت می کنیم، منظورمان عوارضی است که ناشی از بروز بیماری هایی نظیر راشیتیسم و یا شکستن استخوان زانو است. اما زانوی ضربدری فیزیولوژیکی غالباً در کودکان 7_8 ساله رخ می دهد و وقتی قد می کشند و بزرگ می شوند، از بین می رود.

چه عواملی موجب ابتلا به زانوی ضربدری می شود:

  • برخی مشکلات ژنتیکی که بر مفاصل و استخوان ها، تاثیر می گذارند.
  • صدمه دیدگی پا یا برخی آسیب های فیزیکی مانند شکستن استخوان
  • راشیتیسم (این بیماری، ناشی از کمبود کلسیم و ویتامین دی است.)
  • تغییر استخوان پا که ناشی از ابتلا به راشیتیسم است
  • وجود عفونت در پا
  • اضافه وزن
  • آرتروز

روش های مورد استفاده برای اصلاح انحراف زانو ضربدری

موفقیت در درمان زانو ضربدری، بستگی به شدت بیماری و دلیل به وجود آمدن آن دارد. در واقع زمانی که پزشک پی می برد دلیل ابتلا به پای ضربدری چه بوده است، عامل را از بین می برد و بدین ترتیب به بهبود پای ضربدری کمک خواهد کرد. بهترین مثالی که در این باره می توان زد، بیماری راشیتیسم است که دلیل آن کمبود مواد مغذی از جمله کلسیم و ویتامین دی می باشد .بیمار با افزایش مصرف غذاهایی که این عناصر را دارند، تا حدی از عوارض ناخوشایند بیماری پای ضربدری در امان خواهد بود.

آن دسته از بیمارانی که به زانوی ضربدری مبتلا هستند و در ناحیه زانو احساس درد می کنند، می توانند از داروهای ضد التهابی نظیر ناپروکسین استفاده کنند.

اصلاح انحراف زانو

نقش کاهش وزن و ورزش کردن در اصلاح انحراف زانو ضربدری

همانطور که می دانید با بالا رفتن وزن، فشار بر روی زانوها بیشتر می شود و متعاقب با آن، وضعیت زانوهای ضربدری بدتر خواهد شد. به همین دلیل، بیماران باید مراقب افزایش وزن خود باشند و همواره با بهره مندی از رژیم های غذایی کم کالری، وزن خود را متناسب نگه دارند.

بسیاری از پزشکان، ورزش کردن را به بیماران خود توصیه می کنند و معتقدند که ورزش، زانوها را استوار کرده و آن دو را تراز خواهد کرد؛ مثلاً ورزش های کششی! این ورزش ها،  قدرت عضلات پا را افزایش می دهند و علائم پای ضربدری را تا حد زیادی کنترل خواهند کرد.

برای اصلاح انحراف زانو به کمک ورزش، حرکت های زیر می توانند کمک کننده باشند:

1-بالا آوردن پا از پهلو

  • روی زمین به پهلو دراز بکشید. در این حالت، تمام بدن شما باید در یک راستا بوده و شما نباید به سمت جلو متمایل شده باشید.
  • در همان حالتی که هستید، پای رویی را تا جایی که می توانید بالا آورید.
  • دقت کنید که در این حرکت، بالاتنه هیچ حرکتی نباید داشته باشد.
  • پا را 5 ثانیه بالا نگه داشته و سپس خیلی آرام آن را پایین آورید.
  • انجام این حرکت برای هر پا، در 2ست 10 تایی توصیه می شود.

2- انجام حرکت پل

  • روی زمین به کمر دراز بکشید و زانوها را خم کنید و دست ها را در فاصله نزدیکی از بدن قرار دهید.
  • باسن را از روی زمین بلند کرده و تا سرشانه بالا آیید؛ حدود 2 ثانیه در این حالت باقی بمانید.
  • برای اصلاح انحراف زانو به کمک پل می توانید در همان حالتی که هستید یکی از پاها را نیز صاف کنید.
  • این حرکت برای آنکه اثر نتیجه بخشی داشته باشد خوب است در 2 ست 10 تایی در روز انجام شود. به یاد داشته باشید، صاف کردن پا از ناحیه زانو را باید در زمانی انجام دهید که به ماندن در پل ساده، عادت کرده و در آن توانمند شده اید.

ارتزها در اصلاح انحراف زانو ( پای ضربدری و پای پرانتزی) چه کاربردی دارند؟

 

درمان انحراف زانو با ورزش

برای اصلاح انحراف زانو، روش های متفاوتی وجود دارد که یکی از آنها کمک گرفتن از حرکت های ورزشی است. این حرکت های ورزشی اگر به صورت مرتب و منظم انجام شوند می توانند انحراف زانو را درمان و اصلاح کنند. موضوعی که در مورد ورزش و اصلاح انحراف زانو با کمک ورزش مطرح است، نوع انحراف زانو است. نوع حرکت ورزشی که قرار است انجام شود، می بایست با توجه به نوع انحراف زانو صورت گیرد. مثلا فردی که پای او به سمت داخل چرخیده است با فردی که پاهای او به سمت خارج چرخیده، نمی توانند و نباید حرکت های ورزشی یکسانی انجام دهد.

پس حال که متوجه شده اید اصلاح انحراف زانو با ورزش باید با توجه به نوع اختلال و انحراف به وجود آمده در پا صورت گیرد، توصیه می کنیم اگر پای شما به سمت داخل چرخیده است، مقاله حرکات اصلاحی چرخش مچ پا به داخل را مطالعه کنید. در این مقاله اطلاعات بسیار خوبی در خصوص درمان چرخش مچ پا به داخل با کمک حرکت های اصلاحی ارائه شده است.

اگر که مچ پای شما به خارج چرخیده است و از این بابت نیز احساس رنج می کنید و نمی توانید به کارهای روزانه تان رسیدگی کنید، توصیه می کنیم مثاله حرکات اصلاحی چرخش مچ پا به خارج را مطالعه کنید. در این مقاله نیز حرکت های مناسبی برای درمان این عارضه پیشنهاد شده است.

اصلاح انحراف زانو با کمک ورزش

ارتزها در اصلاح انحراف زانو ( پای ضربدری و پای پرانتزی) چه کاربردی دارند؟

می دانیم که پای پرانتزی و پای ضربدری، هر دو عارضه ای هستند که موجب درد و ناراحتی در برخی از بیماران خواهند شد. ارتزها می توانند به کاهش درد کمک کنند. البته نقش ارتزها فراتر از این ها است! اگر زانوی پرانتزی و زانوی ضربدری باعث شده که پاها یک اندازه نباشند و یکی بزرگتر از دیگری باشد، می توان با استفاده از ارتز این اندازه ها را تنظیم کرد؛ مثلاً با قرار دادن یک پاشنه استاندارد در کفش پایی که کوتاه تر به نظر می رسد، آن را با پای دیگر هم اندازه کرد و بدین ترتیب راه رفتن را تنظیم نمود.

ارتز یا بریس برای کودکانی که از انحراف در پای خود رنج می برند نیز مفید است و تاثیرات مثبت خود را در تنظیم رشد استخوان نشان خواهد داد. در صورتی که پای ضربدری و پای پرانتزی در کودکان تا سن 8 سال بهبود نیابد، می توان با مشورت پزشک ارتوپد، برای او بهترین ارتز را تهیه کرد.

جمع بندی

اصلاح انحراف زانو، مسئله کوچکی نیست که به سادگی بتوان از کنار آن عبور کرد. خوشبختانه در سال های اخیر با پیشرفت در حوزه پزشکی، بخش مهمی از دغدغه بیماران برای بهبودی برطرف شده است. آن ها می توانند متناسب با وضعیت خود، بهترین و مناسب ترین روش درمان زانو ضربدری و زانو پرانتزی را برگزینند.

همانطور که در قسمت های گذشته نیز گفتیم، استفاده از بریس یا ارتز، روشی کم عارضه و موثر برای بهبود و اصلاح انحراف زانو است. کلینیک پایار، با ارائه انواع مختلفی از این ارتزها در خدمت شما است و آمادگی خود را برای ارسال این محصولات به سراسر کشور اعلام می کند.

کلینیک ارتوپد فنی پایار توسط دکتر محمد کفیلی لاریمی تاسیس گردیده است. مرکز ارتوپد فنی پایار با بیش از ۲۰ سال سابقه و همکاری با ارگان های خصوصی و دولتی از جمله بنیاد شهید و امور ایثارگران در عرصه ساخت و طراحی انواع پروتز و ارتز در کشور عزیزمان ایران و کشور های حاشیه خلیج همیشه فارس مشغول فعالیت است. از جمله خدمات ارتز و پروتز کلینیک پایار که ارائه می دهد، عبارتند از : پروتز انگشت پا ، پروتز زیر زانو و روی زانو ، پروتز بالای زانو ، پروتز لگن ، پروتز مچ پا ، پروتز مچ دست ، پروتز آرنج (زیر آرنج و روی آرنج و بالای آرنج) ، پروتز انگشت دست ، پروتز چشم ، ارتز مچ پا ، ارتز زانو ، ارتز لگن ، ارتز دست ، ارتز شانه ، ارتز آرنج ، ارتز ستون فقرات ، ارتز  گردن (سر و گردن) ، کفی طبی و کفش طبی و …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *