سرخوردگی مهره های کمر (اسپوندیلولیستزی)

سرخوردگی مهره های کمر (اسپوندیلولیستزی)

عارضه سرخوردگی ستون مهره، گاه سال ها پنهان است و هیچ علامتی ندارد. در واقع ممکن است شما بدون آنکه اطلاعی داشته باشید، سال ها با اسپوندیلولیستزی زندگی کنید و نشانه های آن را نبینید. اما شناخت این بیماری، راه را برای مقابله هر چه بهتر با آن باز می کند. این مقاله با همین هدف آماده شده است؛ پس با ما همراه باشید.

درباره سرخوردگی مهره های کمر (اسپوندیلولیستزی)

استخوان های ستون فقرات یا همان مهره ها، کاملاً مرتب روی یکدیگر قرار گرفته اند. اگر به آناتومی ستون فقرات دقت کنید، می بینید که مفاصل و رباط ها، به خوبی از ستون فقرات حمایت می کنند. اما اسپوندیلولیستزی، بر مهره های پایینی ستون فقرات تاثیر گذاشته و توازن ستون فقرات را بهم خواهد زد. برخی، اسپوندیلولیستزی یا همان سرخوردگی مهره های کمر را با دیسک گردن و یا دیسک کمر اشتباه می گیرند. در این بیماری، یکی از استخوان های پایینی ستون فقرات، روی استخوان زیرین خود سر می خورد و موجب ناراحتی و درد در اعصاب و بافت های کناری خواهد شد.

در تکمیل این توضیحات باید بگوییم وقتی مهره ای از جای خود سر می خورد و یا به عبارتی دیگر می لغزد و زیر مهره ای دیگر می رود، عصب را تحت فشار قرار می دهد و متعاقباً درد در قسمت کمر و پاها ایجاد می شود.

اگرچه سرخوردگی مهره های کمر، بسیار دردناک است اما با روش های مختلفی می توان نسبت به درمان آن اقدام کرد و حداقل علائم آن را کاهش داد. این روش های درمانی، گاه محافظه کارانه است و گاه مانند جراحی، کمی پیچیده تر خواهد شد.

همانطور که گفتیم، عارضه سرخوردگی ستون فقرات، با عبارت (اسپوندیلولیستزی) شناخته می شود. این کلمه، ریشه یونانی دارد. عبارت اسپندیلوس، یعنی مهره ها یا همان ستون فقرات و کلمه لیستزیس، به معنای لغزیدن یا حرکت کردن است.

سرخوردگی مهره های کمر (اسپوندیلولیستزی) درمان و عوارض و علت

علت سرخوردگی مهره های کمر چیست و چقدر شایع است؟

آمارها نشان می دهد که حدود 4 تا 6 درصد از بزرگسالان، به سرخوردگی مهره های کمر مبتلا هستند. سرخوردگی دژنراتیو که ناشی از ساییدگی ستون فقرات و تحلیل رفتن استخوان ها است، غالباً پس از 50 سالگی شیوع پیدا می کند. شیوع این بیماری در زنان، بیش از مردان است.

دلایل ابتلا به بیماری سرخوردگی مهره های کمر (اسپوندیلولیستزی):

  • ورزش های سخت دوران کودکی و نوجوانی: معمولاً کودکان و نوجوانانی که در رشته فوتبال و ژیمناستیک فعال هستند و همواره تمرینات کششی ستون فقرات کمر را انجام می دهند، بیش از دیگران در معرض ابتلا به اسپوندیلولیستزی قرار می گیرند؛ البته عارضه لغزش مهره های کمر، در فرایند قد کشیدن و دوره جهش رشد نیز پدید می آید و مشکلاتی نظیر کمردرد را برای کودکان و نوجوانان ایجاد خواهد کرد.
  • عوامل ژنتیکی: برخی از مبتلایان به اسپوندیلولیستزی، با قسمت نازک تری از مهره ی کاف یا مهره پارس اینتر آرتیکولاریس متولد می شوند. مهره کاف، قطعه ای استخوانی است که مفاصل فاست را به هم متصل می گرداند. ( مفاصل فاست، مهره ها را از بالا به پایین متصل می کند و با ایجاد واحدی یکپارچه، ستون فقرات را به حرکت درمی آورد.) با توجه به نازکی این قسمت از مهره ها، همواره امکان لغزش و شکستگی آن وجود دارد.
  • افزایش سن: با افزایش سن، ستون فقرات دچار شکستگی و ساییدگی و در نهایت ضعف می شود. اینجاست که مهره های کمر با چالش تحلیل رو به رو می شوند و این امر، زمینه ساز بروز سرخوردگی مهره های کمر خواهد شد.

 

نشانه هایی که خبر از ابتلا به سرخوردگی مهره های کمر (اسپوندیلولیستزی) می دهد؟

شاید عجیب به نظر برسد اما اگر از بسیاری بیماران مبتلا به اسپوندیلولیستزی، درباره علائم این بیماری سوال کنید، احتمالاً می گویند که هیچ علامت خاصی نداشته اند و حتی متوجه نشده اند که به این عارضه مبتلایند.

رایج ترین نشانه این بیماری، کمردردی است که در کل ناحیه کمر، پخش می شود. این درد گاه با اسپاسم عضلات همسترینگ که در پشت کشاله ران قرار گرفته، همراه می گردد و زنگ خطر ابتلا به سرخوردگی مهره ها را به صدا در می آورد.

علائم سرخوردگی مهره های کمر:

  • فرد بیمار، فشار زیادی را بر روی ناحیه دم اسب احساس می کند. (منظور از ناحیه دم اسب، قسمتی از ریشه های عصبی است که از ستون فقرات کمری می گذرد.) این فشار، بر اعصابی که به طرف مقعد و مثانه می رود را تحت تاثیر قرار می دهد و در عملکرد مثانه و حتی روده ها، اختلال ایجاد خواهد کرد
  • فشاری که در قسمت قبل درباره آن صحبت کردیم، باعث ایجاد کمردرد می شود و در کنار آن، بیمار حس می کند که بین دو پا گزگز شده و بی حس است. دردی که در پشت دو پا منتشر می شود نیز بخشی از علائم سرخوردگی مهره های کمر است.
  • بیمار در ناحیه کمر و باسن احساس درد می کند. این درد در هنگام راه رفتن، ایستادن و خم شدن به سمت عقب، تشدید می گردد.
  • بیمار، درد مکانیکی را که ناشی از فرسایش قسمت هایی از ستون فقرات است، تجربه خواهد کرد.
  • فرد بیمار، با اسپاسم و گرفتگی عضلات در قسمت پایین کمر مواجه می شود.

 

اگر به راه رفتن شخصی که به اسپوندیلولیستزی مبتلا شده، توجه کنید، متوجه می شوید که قدم های کوتاه برمی دارد و زانوهایش را خم می کند. اما شدت ظهور و بروز این علائم، بستگی به درجه بندی سرخوردگی کمر دارد.

4 درجه بندی سرخوردگی مهره های کمر:

  • درجه یک: آسیب دیدگی کمتر از 25 درصد
  • درجه دو: آسیب بین 26 تا 50 درصد
  • درجه سه: آسیب بین 51 تا 75 درصد
  • درجه چهار: آسیب بین 76 تا 100 درصد

میزان لغزش مهره، توسط متخصص رادیولوژی و با استفاده از تصویر پرتونگاری یا همان اشعه ایکس، مشخص خواهد شد. پزشک متخصص، معمولاً برای درمان سرخوردگی مهره های کمر درجه یک و دو، روش های درمانی غیر جراحی را پیشنهاد می دهد و در اکثر مواقع، دارو تجویز خواهد کرد.

سرخوردگی مهره های کمر (درمان لغزندگی مهره های کمر)

درمان سرخوردگی مهره های کمر (اسپوندیلولیستزی)

پزشک، برای درمان سرخوردگی مهره های کمر یا همان اسپوندیلولیستزی، عواملی نظیر سن و وضعیت جسمانی بیمار، میزان سرخوردگی مهره ها، شدت علائم و… را در نظر می گیرد. همانطور که پیش تر نیز اشاره کردیم، برای درمان بیمارانی که به اسپوندیلولیستزی درجه یک و دو مبتلا هستند، اغلب روش های محافظه کارانه ای نظیر دارو درمانی توصیه می شود.

و اما روش های درمان سرخوردگی مهره های کمر کدامند:

  • دارو درمانی: پزشک، مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب نظیر ناپروکسین، آسپرین و ایبوپروفن را برای تسکین درد و کمک به کاهش التهاب تجویز می نماید؛ البته باید بدانید که استفاده طولانی مدت از مسکن ها و داروهای ضد درد، زمینه را برای ایجاد زخم معده مهیا کرده و ریسک ابتلا به بیماری های کبدی و کلیوی را افزایش می دهد. داروهای استروئید، برای کاهش التهاب اعصاب و ورم تجویز می شوند. این داروها به صورت خوراکی قابل استفاده اند و این توان را دارند که درد را ظرف 24 ساعت رفع کنند.
  • استفاده از کمربند طبی (ارتز ستون فقرات): محققان سلامت، به کسانی که از سرخوردگی مهره های کمر رنج می برند، توصیه می کنند که همواره فرم اندام خود را در بهترین و صحیح ترین حالت ممکن نگه دارند. همانطور که می دانید بخش مهمی از وزن بدن بر روی کمر قرار می گیرد؛ چنانچه کمر در حالت راستا و منظم قرار گیرد، از لغزش مهره ها روی یکدیگر و در نهایت آسیب دیدگی عصب های ستون فقرات و دیسک جلوگیری خواهد شد. اگرچه گاه لازم است که بیماران، تغییراتی را در سبک نشستن، خوابیدن و ایستادن خود ایجاد نمایند اما در کنار آن، استفاده از کمربند طبی، به تقویت عضلات کمر و حتی شکم کمک کرده و در نتیجه عوارض سرخوردگی مهره های کمر، کاهش خواهد یافت. کمربند طبی، ستون فقرات را ثابت نگه می دارد و روند بهبودی را تسریع می نماید.
  • گرما و سرما درمانی: فیزیوتراپیست های حرفه ای، از روش گرما و سرما درمانی به صورت متناوب استفاده می کنند تا خون در محل آسیب دیدگی، به درستی جریان یابد. با بهبود گردش خون، اکسیژن و مواد مغذی بیشتری به آن قسمت خواهد رسید. کرایوتراپی یا همان سرما درمانی، گردش خون را کاهش می دهد و گرفتگی عضلات و التهاب ناشی از آن را رفع می گرداند. ماساژ دادن محل درد با استفاده از کمپرس یخ، تاثیرات بسیار مثبتی در درمان سرخوردگی مهره های کمر دارد. روش دیگر سرما درمانی، استفاده از اسپری فلوئورومتان بوده برای سرد کردن بافت ها است. همانطور که سرما درمانی در کاهش التهاب نقش دارد، با گرمادهی به موضع درد، می توان گرفتگی عضلات کمر را رفع نمود.
  • فیزیوتراپی: هدف پزشک از تجویز فیزیوتراپی این است که بیمار هر چه سریع تر بتواند فعالیت های همیشگی خود را انجام دهد. متخصص فیزیوتراپی، به بیمار در انجام حرکات اصلاحی و نرمش های مناسب کمک کرده و روش های راه رفتن صحیح را به او می آموزد؛ ماحصل کمک های فیزیوتراپیست، کاهش طول درمان بیماری اسپوندیلولیستزی است.
  • ماساژ دادن: با ماساژ می توان کشیدگی مزمن عضلات و گرفتگی آن را برطرف کرد. متخصص ماساژ درمانی، برای رفع کشش و فشار بافت های کمر، عضلات، رباط ها و تاندون ها، فشار مستقیم را بر موضع اعمال خواهد کرد.
  • جراحی: معمولاً تا زمانی که پزشک از اثربخشی روش های غیر جراحی برای درمان سرخوردگی مهره های کمر ناامید نشده، به سراغ جراحی نمی رود؛ در واقع جراحی آخرین و شاید بتوان گفت موثرترین روش برای درمان بیماری اسپوندیلولیستزی است. یکی از بهترین روش های جراحی سرخوردگی مهره های کمر، جراحی فیوژن است که تاثیرات مثبت آن را بسیاری از بیماران مبتلا به نوع حاد بیماری اسپوندیلولیستزی شاهد بوده اند. اما جراحی فیوژن، به عنوان یک رویه بزرگ و نسبتاً سخت شناخته می شود که دوران نقاهت بسیار طولانی دارد و بیمار با انجام آن، باید تا مدت ها استراحت نماید.
سرخوردگی مهره های کمر

از عوارض سرخوردگی مهره های کمر (اسپوندیلولیستزی) چه می دانید؟

می دانیم که فرد مبتلا به سرخوردگی مهره های کمر یا همان اسپوندیلولیستزی، درد مداومی را تحمل می کند و این درد، توانایی حرکتی بیمار را کاهش می دهد؛ در نتیجه بی تحرکی بیمار، شاهد افزایش وزن، کم شدن انعطاف و کاهش تراکم استخوانی و… هستیم که هر کدام پیامدهایی برای سلامت جسم و روان بیمار دارد؛ البته عوارض سرخوردگی مهره های کمر (اسپوندیلولیستزی) به همینجا ختم نمی شود؛ مثلاً ممکن است مهره لغزیده، فشار زیادی را بر ریشه مهره عصبی وارد نماید و عصب دچار آسیب دائمی گردد. کسانی که در پیگیری فرایند درمان سرخوردگی مهره های کمر کوتاهی می کنند، باید منتظر چنین پیامدهایی باشند.

آیا پیاده روی برای سرخوردگی مهره های کمر خوب است؟

آیا پیاده روی برای سرخوردگی مهره کمر خوب است؟

یکی از کارهایی که به افراد مبتلا به سرخوردگی مهره های کمر کمک می کند، ورزش کردن است. این ورزش از جمله ورزش های غیر تهاجمی به شمار رفته و افراد به واسطه انجام آن باعث بهبود وضعیت قلب و عروق خود می شوند، بدون آنکه فشار زیادی به ناحیه ستون فقارت خود وارد کنند.

پیاده روی کردن از جمله فعالیت هایی است که خطر زیادی برای افراد ندارد و کسانی که آن را انجام می دهند هیچ فشاری و آسیبی به ستون فقرات خود وارد نمی کنند. این در حالی است که در برخی دیگر از ورزش ها مانند دویدن و یا پریدن، فشار به این ناحیه زیاد است.

دیگر موضوعی که باعث شده پزشکان و متخصصان، پیاده روی برای سرخوردگی مهره کمر را توصیه کنند، تثبیت کردن هسته مرکزی بدن است. وقتی فرد، در حال راه رفتن است ماهیچه هایی که در قسمت مرکزی و پشتی بدن قرار گرفته اند، برای آنکه از ستون فقرات پشتیبانی کنند، شروع به فعالیت می کنند. در نتیجه ی این فعالیت، ماهیچه ها تقویت شده و شرایط برای تراز ستون فقرات فراهم می آید که این موضوع باعث کاهش فشار خواهد شد.

دیگر علت مفید بودن پیاده روی برای سرخوردگی مهره های کمر، مدیریت کردن وزن است. این ورزش یکی از بهترین و کم عارضه ترین ورزش ها برای کاهش وزن افراد مختلف به شمار می رود. از آنجایی که اضافه وزن باعث آسیب به ناحیه ستون فقرات می شود، کاهش وزن با پیاده روی از وارد آوردن فشار زیاد به ستون فقرات پیشگیری می کند.

جمع بندی

آنچه در این مقاله بیان شد، تلاشی بود برای افزایش آگاهی شما درباره سرخوردگی مهره های کمر (اسپوندیلولیستزی). مطمئناً با مطالعه آن، تعریف درستی از این بیماری به دست آورده اید و از آنجایی که می دانید علل، نشانه ها و روش های درمان سرخوردگی مهره های کمر کدام است، در مواجه احتمالی با آن، بهترین عملکرد را خواهید داشت. کلینیک ارتوپد فنی پایار، به عنوان مرکز ارائه دهنده خدمات ارتز و پروتز با بهترین قیمت و متریال، در خدمت شما بوده و آماده پاسخگویی به سوالاتی است که در این زمینه دارید؛ با ما تماس بگیرید.

کلینیک ارتوپد فنی پایار توسط دکتر محمد کفیلی لاریمی تاسیس گردیده است. مرکز ارتوپد فنی پایار با بیش از ۲۰ سال سابقه و همکاری با ارگان های خصوصی و دولتی از جمله بنیاد شهید و امور ایثارگران در عرصه ساخت و طراحی انواع پروتز و ارتز در کشور عزیزمان ایران و کشور های حاشیه خلیج همیشه فارس مشغول فعالیت است. از جمله خدمات ارتز و پروتز کلینیک پایار که ارائه می دهد، عبارتند از : پروتز انگشت پا ، پروتز زیر زانو و روی زانو ، پروتز بالای زانو ، پروتز لگن ، پروتز مچ پا ، پروتز مچ دست ، پروتز آرنج (زیر آرنج و روی آرنج و بالای آرنج) ، پروتز انگشت دست ، پروتز چشم ، ارتز مچ پا ، ارتز زانو ، ارتز لگن ، ارتز دست ، ارتز شانه ، ارتز آرنج ، ارتز ستون فقرات ، ارتز  گردن (سر و گردن) ، کفی طبی و کفش طبی و …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *