قطع انگشت پای دیابتی چیست؟⭐چگونه صورت می گیرد؟
دیابتی ها با مشکلات و عوارض زیادی که ناشی از این بیماری هستند، دست و پنجه نرم می کنند. یکی از این مشکلات، قطع عضو است. ما در این مقاله از سری مقاله های کلینیک ارتوپدی فنی پایار می خواهیم در مورد دلایل قطع عضو، عوارض و روش های مراقبت از عضو باقیمانده نکاتی را بیان کنیم.
پادکست شماره 1 (دلایل قطع انگشت پای دیابتی)
قطع انگشت پای دیابتی به چه دلایلی اتفاق می افتد؟
اول و مهم ترین موضوع که می بایست در مورد آن بدانیم، علت قطع عضو در کسانی است که دیابت دارند. دیابت به دلیل تغییراتی که در بدن ایجاد می کند باعث می شود که خطر قطع عضو همیشه در کمین دیابتی ها باشد. ما در ادامه بیان کرده ایم که چرا این بیماری، چنین اتفاق تلخی را در افراد باعث می شود:
1- ضعیف شدن میزان گردش خون به خصوص در پاها؛
دیابت، باعث کاهش و ضعیف شدن میزان گردش خون در پاها می شود. وقتی که میزان گردش خون کم می شود، مواد غذایی و اکسیژن نیز به اندازه کافی به سلول ها نخواهد رسید. با این اتفاق، سلول هایی که به هر شکلی آسیب دیده اند نمی توانند خود را درمان کنند و در نتیجه، زخم ها نه تنها بهبود پیدا نمی کنند، بلکه وضعیت آنها وخیم تر شده و عفونت گسترش پیدا می کند. با گسترش عفونت، بافت ها دچار آسیب های جدی شده و پزشکان برای درمان، کاری از دستشان بر نمی آید. تنها راه ممکن در این شرایط، قطع انگشت پای دیابتی و برداشتن قسمت هایی است که نگه داشتن آنها هیچ فایده ای به حال بیمار ندارد.
درست است که قطع انگشت و آمپوتاسیون پای دیابتی مشکلاتی را برای فرد به وجود می آورد، اما اولا که حفظ جان فرد از هر چیز دیگر مهم تراست و در ضمن، کسانی که این اتفاق را تجربه می کنند می توانند برای ساخت پروتز انگشت پا اقدام کنند. این پروتز می تواند تا حدی جای خالی اندام قطع شده را پر کند.
2- نوروپاتی دیابتی؛
نوروپاتی دیابتی، دیگر دلیل قطع انگشت پای دیابتی به شمار می رود. در اثر این بیماری، کسانی که دیابت دارند به دلیل آسیبی که به اعصاب قرار گرفته در پای آنها وارد آمده است، هیچ دردی را در پای خود حس نمی کنند. همین موضوع موجب می شود که وقتی زخم یا دردی در پای فرد ایجاد شد، متوجه آن نشده و اقدامی برای درمان و ترمیم انجام نخواهد داد. اگر فرد، بررسی روزانه پاها را در برنامه خود قرار نداده باشد خیلی دیر متوجه زخم ها شده و آن زمان است که او مجبور می شود انگشت پای خود را قطع کرده و برای ساخت پرداخت قیمت پروتز انگشت پا اقدام کند.
دریافت مشاوره رایگان برای اطلاع بیشتر از قیمت پروتز انگشت پا با ما تماس بگیرید.
برای پذیرش لطفا با شماره زیر تماس بگیرید
همکاران ما بی صبرانه منتظر خدمت به شما هستند 😊
انواع آمپوتاسیون پای دیابتی
چه زمانی انگشت پای دیابتی قطع می شود؟
یکی از سوالاتی که برای برخی دیابتی ها ممکن است ایجاد شود این است که قطع انگشت پای دیابتی چه زمانی اتفاق می افتد. وقتی که در پای یک فرد دیابتی زخمی ایجاد شود، چنانچه او متوجه نشده و هیچ اقدامی برای درمان و از بین بردن زخم ها انجام ندهد، عفونت به وجود می آید. وقتی که عفونت پیشروی می کند و با آنتی بیوتیک هایی که پزشکان تجویز می کنند قابل درمان نیست، پزشکان برای آنکه جلوی گسترش عفونت را گرفته و اجازه ندهند که سایر قسمت ها به این عفونت مبتلا شوند انگشت پا را قطع می کنند.
در قطع انگشت پای افراد دیابتی همه قسمت هایی که آلوده بوده اند برداشته می شود و به این طریق عفونت به بافت های سالم سرایت نمی کند و جان بیمار در خطر قرار نمی گیرد. بعد از عمل جراحی قطع عضو نیز فرد می بایست در بیمارستان بستری شود که در طی این مدت نیز پزشکان و پرستاران وضعیت او را کنترل می کنند و هر گونه موضوع و اتفاق مشکوک را بررسی کرده و در صورت امکان به آن رسیدگی می کنند. در برخی کسانی که عمل قطع انگشت پا را انجام داده اند ممکن است طول درمان به 2 ماه نیز برسد.
علائم قطع انگشت پای دیابتی چیست؟
قطع انگشت پای دیابتی، علائمی دارد که در صورت شناختن آنها و مراجعه به پزشک می توان جلوی قطع انگشت پا در کسانی که دیابت دارند را گرفت. از جمله این علائم می توان به این ها اشاره داشته باشیم:
- درد در انگشت های پا
- تغییر رنگ پوست
- ایجاد تغییر در دمای پا
- ورم در انگشت های پا
- به وجود آمدن زخم هایی که دیر بهبود پیدا می کنند
- مشاهده زخم هایی که خونریزی دارند
- ناخن های فرورفته در داخل گوشت
- ناخن های آلوده به قارچ
- به وجود آمدن پینه روی انگشت های پا
- استشمام بوی غیر معمول از پاها که به راحتی از بین نمی رود
یک دیابتی، بهتر است هر روز پاها و انگشت های پای خود را بررسی و معاینه کند. اگر در حین یکی از بررسی ها، فرد دیابتی هر یک یا اغلب علائمی که در بالا معرفی کردیم را مشاهده کرد می بایست هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کند. ممکن است درمان زودهنگام بتواند جلوی قطع انگشت پا در افراد دیابتی را بگیرد و از اینکه این افراد مجبور شوند با عوارض و خطرات ناشی از قطع عضو دست و پنجه، نرم کنند جلوگیری می کند. پس، توصیه می کنیم نسبت به علائم ذکر شده بی تفاوت نباشید و فکر نکنید مشکلات به وجود آمده خود به خود خوب می شود.
مراقبت های بعد از عمل قطع انگشت پا در بیماران دیابتی چیست؟
اگر قطع انگشت پای دیابتی اتفاق افتد، حسرت خوردن و اینکه چرا انگشت قطع شده است هیچ فایده ای ندارد. دوران بعد از قطع عضو اهمیت بسیار دارد و افراد باید سعی کنند در آن زمان، از خود به خوبی مراقبت کنند تا عوارض قطع عضو، مشکلات جدیدتری را برای آنجا ایجاد نکند. ما در اینجا می خواهیم در مورد مراقبت های بعد از عمل قطع انگشت پا در بیماران دیابتی به ذکر چند نکته مهم بپردازیم؛ این نکات به این شرحند:
1- کنترل کردن درد؛
بسیاری عمل های جراحی و از جمله عمل جراحی قطع عضو با درد همراه است. اگر درد به وجود آمده، برای بیمار غیر قابل تحمل باشد پزشکان داروهای مسکن تجویز می کنند. مصرف دارو در این شرایط، بهترین راه برای کاهش درد و گذراندن این دوران به شمار می رود.
2-کمک به روند بهبود زخم ها؛
از دیگر کارهایی که در روزهای بعد از قطع انگشت پا در بیماران دیابتی باید انجام شود، می توان به انجام برخی کارهای مفید و موثر به منظور افزایش سرعت بهبود زخم ها اشاره کرد. مثلا، کسانی که سیگار می کشند تا مدتی که تمامی زخم های آنها خوب شود باید این عادت را ترک کنند. سیگار کشیدن سرعت اکسیژن رسانی به اندام های بدن را کاهش می دهد و باعث می شود که زخم های ناشی از قطع عضو دیرتر خوب شوند.
3- حساسیت زدایی؛
دیگر کار مهمی که در جهت کاهش عوارض ناشی از قطع انگشت پای دیابتی می توان انجام داد، حساسیت زدایی است. به این منظور، بهتر است فرد به 2 تا 3 بار در روز، پانسمان را از روی محل جراحی بردارد. دیگر کاری که در جهت کاهش حساسیت فرد به لمس قسمت باقیمانده می توان انجام داد، ماساژ دادن به صورت دایره ای است.
4- شستن پاها به صورت روزانه؛
یکی دیگر از کارهایی که می توان برای پیشگیری از قطع انگشت پای دیابتی انجام داد شستن مرتب و روزانه پاها است. بهتر است کسانی که دیابت دارند بعد از آنکه از محل کار خود به خانه برگشتند، پاهای خود را با آب گرم شستشو دهند. این عمل یکی از بهترین راهکارها برای کاهش و پیشگیری از بروز مشکلات جدی در پاها به شمار می رود. خوب است برای آنکه پینه و یا خشکی در پا ایجاد نشود، بعد از آنکه پاها خیس شدند با کمک یک قطعه سنگ پا به خوبی ماساژ داده شوند. کشیدن سنگ پا باعث می شود که پوست کف پا کاملا نرم و یک دست شده و شرایط برای بروز زخم در آن ایجاد نشود.
5- کوتاهی ناخن ها؛
برای پیشگیری از قطع انگشت پای دیابتی، خوب است ناخن های پا نیز کوتاه شوند. یکی از کارهایی که دیابتی ها نباید آن را فراموش کنند کوتاه کردن ناخن ها است. بهتر است دیابتی ها ناخن های پای خود را کوتاه کنند و حتما بعد از کوتاهی، آنها را سوهان بکشند تا تیز نباشند. ناخن های تیز، وارد گوشت پا شده و باعث ایجاد زخم در پا می شود. بهتر است وقتی که یک دیابتی ناخن های خود را بعد از حمام کردن بگیرد.
6- کنترل قند خون
یکی از نگرانی هایی که بعد از قطع انگشت پای دیابتی نباید به آن بی توجهی شود، کنترل کردن قند خون است. افرادی که در اثر افزایش قند خون، انگشت پای شان قطع شده است نباید فکر کنند که احتمال آنکه مجددا در معرض قطع عضو قرار گیرند، کاهش پیدا کرده و یا از بین رفته است. اگر افراد نسبت به کنترل قند بی توجهی کنند ممکن است مجبور شوند در آینده عمل قطع عضو را مجددا تجربه کرده و قسمت بیشتری از پای شان را از دست بدهند.
7- درست راه رفتن
از دیگر موضوعاتی که در روزهای بعد از قطع انگشت پای دیابتی باید به آن توجه کرد، نحوه راه رفتن است. افرادی که چندین انگشت پای آنها قطع شده است به سختی می توانند راه بروند. این گروه باید طی مشورتی که با پزشکان و فیزیوتراپیست ها انجام می دهند در مورد اینکه روزهای بعد از عمل قطع عضو، چگونه راه بروند را آموزش ببینند و به این وسیله، از اینکه مشکلات بیشتری برای آنها به وجود آید، پیشگیری کنند. اگر فردی نمی تواند بدون کمک دیگران راه بروند، بهتر است از وسایل کمکی همچون عصا استفاده کرده و امن ترین شرایط را برای راه رفتن انتخاب کنند.
روش های پیشگیری از قطع انگشت پای دیابتی چیست؟
کسانی که دیابت دارند برای آنکه در معرض خطر قطع عضو قرار نگیرند بهتر است برخی کارهای پیشگیرانه را انجام دهند. ما در اینجا می خواهیم برخی از این اقدامات را بیان کنیم:
1-استفاده از کرم های مرطوب کننده
از کارهایی که برای پیشگیری از قطع انگشت پای دیابتی خوب است انجام شود، استفاده از کرم های مرطوب کننده است. این کرم ها از ایجاد ترک در پا جلوگیری کرده و باعث می شوند که باکتری ها و میکروب ها نتوانند پا را به خود آلوده کنند. دیابتی هایی که عادت دارند به صورت روزانه پاهای خود را شستشو دهند خوب است بعد از آنکه کارشان به پایان رسید مقداری کرم نرم کننده برداشته و به کف پا بمالند.
2- جلوگیری از آسیب به پوست
دیابتی ها نباید به عارضه های پوستی همچون زگیل و میخچه اجازه بروز و ظاهر شدن بدهند. اگر به هر دلیلی این عوارض را در پای خود مشاهده می کنید، هیچگاه با ابزارهایی همچون ناخن گیر اقدام به برداشتن آن نکنید و از پزشکان برای درمان این مشکل کمک بخواهید. توصیه می کنیم با پوشیدن کفش های طبی مناسب افراد دیابتی، از بروز میخچه، خار پاشنه و زگیل در کف پا جلوگیری کنید.
3- پوشیدن کفش های مناسب
یکی از عوارض و مشکلاتی که دیابت برای افراد مبتلا به آن ایجاد می کند از بین رفتن احساس در پاها است. دیابت، مانع از آن می شود که فرد در پای خود احساس درد کند و به همین دلیل، وقتی که زخمی در پای فرد ایجاد می شود، اصلا متوجه نشده و هیچ اقدامی برای درمان انجام نمی دهد. البته، ناگفته نماند کسانی دچار این عارضه می شوند که قند خون آنها بسیار بالا رفته باشد.
برای آنکه پا دچار ضربه و آسیب نشود، بیماران دیابتی می بایست برای تهیه و پوشیدن کفش های طبی استاندارد اقدام کنند. این کفش ها مخصوص بوده و اجازه نمی دهند که پای فرد دیابتی دچار زخم و یا هر گونه آسیب شود. پوشیدن این کفش ها یکی از بهترین راه برای جلویگری از قطع انگشت پای دیابتی است.
4- کاهش استرس
استرس، نه تنها در افراد دیابتی بلکه در همه افراد باعث افزایش قند خون می شود. از آنجایی که افزایش قند خون اصلا برای دیابتی ها خوب نیست آنها نباید خود را تحت شرایط استرس زا قرار دهند. اگر دیابتی ها نمی خواهند خود را در معرض قطع انگشت پای دیابتی قرار دهند بهتر است تا جایی که می تواند کنترل زندگی شان را در دست گرفته و آرامش خود را در همه لحظات زندگی حفظ کنند.
5- عدم استعمال دخانیات
از دیگر کارهایی که می توان برای پیشگیری از قطع انگشت پای دیابتی انجام داد، سیگار نکشیدن و به صورت کلی، استفاده نکردن از دخانیات است. افرادی که سیگار می کشند باید به این مساله واقف باشند که این کارشان منجر به مختل شدن گردش خون و کم شدن اکسیژن رسانی به بافت های بدن می شود. اگر فردی دیابت دارد و سیگار هم می کشد، چنانچه نمی خواهد در معرض خطر قطع عضو قرارگیرد، بهتر است هر چه سریع تر این عادت بد خود را ترک کند.
6-معاینه کردن و بررسی کردن پاها به صورت مرتب
معاینه کردن پا به صورت مرتب از دیگر کارهایی است که بر هر دیابتی لازم و واجب است که انجام دهد. دیابتی هایی که نگران بیماری خود هستند می توانند هر چند ماه یک بار به پزشکان مراجعه کنند تا پزشک وضعیت پاهای آنها را از نظر شرایط و آسیب های عصبی، وضعیت گردش خون و موارد دیگر بررسی کند. این کار می بایست هر سال یک بار انجام شود و دیابتی ها نباید از انجام آن غفلت کنند. هر قدر یک دیابتی زودتر متوجه شود که مشکلی پیدا کرده است، پزشکان نیز با راندمان بالاتری می توانند مشکل را حل کنند و در درمان و جلوگیری از اقطع انگشت پا به فرد کمک کنند.
آیا قطع پای دیابتی یکی از عوارض قطع انگشت پای دیابتی است؟
برخی از دیابتی ها ممکن است فکر کنند که وقتی انگشت پای شان در اثر این بیماری قطع می شود، کار به پایان رسیده و آنها دیگر هیچ گاه مجبور نخواهند بود که پای شان را قطع کنند. این تفکر، کاملا اشتباه است و اتفاقا، کسانی که به خاطر دیابت قطع عضو می شوند بیش از دیابتی هایی که تا به حال عمل جراحی قطع عضو انجام نداده اند در معرض خطر قرار دارند و این گروه می بایست بیشتر از بقیه مواظب باشند و درصدد کنترل قند خون خود برایند. با توجه به توضیحاتی که در بالا بیان کردیم می توانیم بگوییم که قطع پای دیابتی می تواند یکی از عوارضی باشد که به دنبال قطع شدن انگشت پای دیابتی اتفاق می افتد.
بعد از قطع انگشت پا، شرایط برای دیابتی ها سخت تر شده و آنها باید هم از عضو قطع شده مواظب کنند تا دچار عفونت نشود و هم قند خون خود را کنترل کرده و آن را مدیریت کنند. اگر دیابتی ها این کار را انجام دهند می توانند جلوی قطع عضو پای خود را بگیرند و به بیان دیگر از قطع قسمت های بیشتری از پا پیشگیری کنند. اگر می خواهید در مورد قطع پای دیابتی اطلاعات بیشتری به دست آورید توصیه می کنیم مقاله چه زمانی پای دیابتی قطع می شود؟ ⭐ مراقب سلامت خود باشید را مطالعه کنید.
از عوارض بعد از قطع پا و قطع انگشت پای دیابتی چه می دانید؟
هر عمل جراحی می تواند عوارضی با خود داشته باشد. عمل جراحی قطع انگشت پای دیابتی نیز از این قانون مستثنی نبوده و هر فردی ممکن است با عوارضی درگیری پیدا کند. از جمله عوارض بعد از قطع پا می توانیم به این موارد اشاره داشته باشیم:
- یکی از بدترین عوارض قطع انگشت در افرادی که دیابت دارند، عفونت کردن است. با توجه به وسعت و گستردگی عفونت، پزشکان تجویز روش های درمانی از جمله تجویز آنتی بیوتیک را لازم و ضروری می دانند.
- دیگر عارضه، بروز درد در قسمت قطع عضو شده است. برخی ها هستند که درد زیادی را در محل قطع عضو حس می کنند و برخی دیگر، درد کمتری دارند. داروهای مسکن می توانند به افراد کمک کنند تا دوران بعد از قطع عضو را با کمترین میزان درد پشت سر گذارند.
- قطع عضو مجدد نیز می تواند یکی از بدترین عوارض این عمل باشد. برخی افرادی که تحت عمل جراحی قطع انگشت در اثر دیابت قرار گرفته اند، ممکن است چند سال بعد، مجبور شوند مجددا تحت عمل جراحی قرار گرفته و قسمت بیشتری از پای آنها قطع شود. این احتمال شاید برای همه وجود نداشته باشد، اما بهتر است مراقب بود و نکاتی مراقبتی بعد از قطع را مورد توجه قرار داد.
کلام آخر
صحبت در مورد دلایلی که باعث می شود یک فرد دیابتی، مجبور به قطع انگشت پای خود شود، عوارض ناشی از آن و همین طور ذکر چند نکته برای مراقبت از اندام قطع شده، از جمله موضوعات صحبت در این مقاله بود. گاهی که پزشک چاره ای به جز قطع عضو ندارد، افراد درگیر نباید ناامید شوند. در این شرایط، مراجعه به کلینیک هایی ساخت پای مصنوعی همچون پایار می تواند به آنها امید یک زندگی تازه را بدهد.
