نحوه مراقبت از پروتز دست و پا ⭐(نگهداری دست و پا مصنوعی)
نحوه مراقبت از پروتز دست و پا
مراقبت از پروتز دست و پا : بیمارانی که از پروتز دست و پا (پروتز دست مانند : پروتز انگشت دست – پروتز مچ دست – پروتز آرنج و پروتز پا که شامل : پروتز انگشت پا – پروتز پا زیر زانو – پروتز پا بالای زانو – پروتز لگن – پروتز مچ پا ) استفاده می کنند ممکن است در مورد مراقبت از پروتز مخصوص دست و پا، مراقبت از لاینر پروتز و مراقبت از اندام باقیمانده سؤالاتی داشته باشند.
در این مقاله نکاتی را برای نگهداری دست و پا مصنوعی ارائه می دهیم. پروتز یک وسیله مصنوعی است که مستقیما روی پوست بدن انسان برای مدت زمان طولانی قرار داده می شود به همین جهت نگهداری از پروتز دست و پا بسیار حائز اهمیت می باشد.
از آنجایی که برای کمک به راه رفتن به پروتز متکی خواهید بود، مهم است که بدانید چگونه از آن مراقبت کنید. با پیروی از پیشنهادات ذکر شده در زیر، شما باید بتوانید به خوبی به مراقبت از پروتز دست و پا خود بپردازید.
قوانین مراقبت از دست و پا مصنوعی یا پروتز عبارتند از:
- پروتز را تمیز و خشک نگه دارید: برای نگهداری دست و پا مصنوعی، همانند اندام باقیمانده، شستن روزانه پروتز برای جلوگیری از تجمع عرق، کثیفی و باکتری بسیار مهم است. داخل پروتز را با یک پارچه مرطوب و صابون ملایم تمیز کنید. قسمتی از سوکت را که با پوست شما تماس دارد، معمولا یک آستر نرم دارد، آستر نرم را در صورت داشتن و هر گونه بالشتک لاستیکی دیگری را که درآن قرار دارد بشویید. پروتز را به طور کامل در آب غوطه ور نکنید. صابون را با یک پارچه تمیز پاک کنید و پروتز را کاملا خشک کنید. ایده خوبی است که پروتز خود را در شب بشوئید تا قبل از اینکه دوباره آن را بپوشید، به خوبی خشک شود.
- از برخورد آب با پروتز جلوگیری کنید: اگر یک پروتز استاندارد به مرور زمان در معرض آب شیرین یا آب شور قرار داده شود، طول عمر مفید آن کاهش می یابد. سعی کنید هنگامی که پروتز خود را پوشیده اید شنا نکنید، دوش نگیرید یا حمام نکنید. اگر درگیر ورزش های آبی هستید، ممکن است بخواهید در مورد گزینه پروتز ضد آب با متخصص پروتز خود صحبت کنید.
- به درستی به نگهداری از دست و پا مصنوعی خود بپردازید: هنگامی که از پروتز خود استفاده نمی کنید، آن را با احتیاط به دیوار تکیه دهید که به آن ضربه یا آسیبی وارد نشود. پروتز را در محیط گرم مانند زیر نور مستقیم خورشید در ماشین پارک شده، نزدیک اجاق گاز یا نزدیک رادیاتور قرار ندهید. این مورد یکی از نکات مهم در مراقبت از پروتز دست و پا است.
- هرگز به تنهایی تنظیمات پروتز خود را تغییر ندهید: به یاد داشته باشید که هرگز سعی نکنید پروتز خود را اصلاح کنید. اگر چیزی شل شده است، به درستی کار نمی کند، صداهای عجیبی تولید می کند یا ناگهان استفاده از آن ناراحت کننده است، استفاده از آن را متوقف کنید و فوراً با متخصص پروتز خود تماس بگیرید.
- بروز قرمزی، پینه، تحریک، تاول و شکستگی در عضو قطع شده را جدی بگیرید: در هنگام مشاهده هر گونه قرمزی، تحریک شدن پوست، تاول و یا شکستگی بایستی پیش از هر چیز به پزشک متخصص خود اطلاع دهید. متخصص به شما در رفع مشکل کمک می کند و شما را به خوبی در خصوص مراقبت از پروتز دست و پا راهنمایی می کند. به یاد داشته باشید که نگرانی های کوچک در صورت عدم توجه می توانند به مشکلات بزرگ تبدیل شوند و انجام اقدامات نگهداری دست و پا مصنوعی را به کار بیهوده ای تبدیل کنند.
- تحریک عمومی پوست و واکنش های آلرژیک: دیگر موضوع مهم در مورد مراقبت از پروتز دست و پا توجه به تحریکات عمومی پوست است. اکثر واکنش های عمومی پوستی که هنگام پوشیدن آسترها تجربه می شود، در نتیجه صابون ها، پاک کننده ها، مواد شیمیایی و لوسیون های تولیدی است. به همین جهت قبل از مصرف هرگونه محصول بهداشتی با پزشک خود مشورت کنید.
- پیشگیری از تعریق محل نصب پروتز: اگر می خواهید برای نگهداری دست و پا مصنوعی به درستی عمل کنید، پوست را خشک نگه دارید. نصب پروتز به مدت زمان زیاد در یک محیط مرطوب به پوست آسیب می رساند. اگر از آستر یا پروتز استفاده می کنید و متوجه تعریق خود شدید، آستر را بردارید، آن را خشک کنید و اندام خود را خشک کنید و دوباره آن را بپوشانید.
- از پروتز دست و پروتز پا در شرایط عادی و معمولی استفاده کنید: یکی از روش های مراقبت از پروتز دست استفاده از آن در شرایط عادی است. اگر پروتزی که نصب کرده اید برای کاربری های خاص ساخته نشده است، بهتر است از آن در شرایط عادی و معمولی استفاده کنید. فرض کنیم، به ورزش شنا علاقه زیادی دارید؛ اگر پروتز شما از جمله پروتزهای ضد آب نیست، به هیچ وجه نباید با آن به داخل آب بپرید و شنا کنید. این عمل شما، عمر مفید پروتز را کاهش می دهد.
- تعریق بیش از حد را جدی بگیرید: تعریق بیش از حد می تواند باعث لیز خوردن آستر شود و باعث اختلال در تعلیق شود. اگر لاینر لیز بخورد و فضای هوایی ایجاد کند، می‌تواند باعث ایجاد تاول های پوستی شود. اگر احساس می کنید برای مدیریت تعریق به کمک نیاز دارید، ضد تعریق هایی وجود دارند که می توانند کمک کنند. شما همچنین می توانید با متخصص پروتز خود در مورد راه حل های کاهش تعریق صحبت کنید.
- پانسمان خود را روزانه عوض کنید: برای مراقبت از پروتز دست و پا، سعی کنید پانسمان خود را روزانه عوض کنید اما اگر احساس کردید بایستی در روز چندین بار پانسمان خود را عوض کنید می توانید با پزشک خود مشورت کرده و در صورت تائید او این کار را انجام دهید.
- پوست خود را اغلب چک کنید: مهم است که تغییرات را در اندام خود مشاهده کنید، به خصوص اگر قدرت شما کاهش یافته است. اگر قادر به دیدن اعضای بدن خود نیستید، استفاده از آینه ممکن است راهکاری مفید باشد.
- اگر پروتز شما به شما احساس ناخوشایندی می دهد آن را بردارید و پوست خود را بررسی کنید.
- با پروتز جوراب خشک تمیز بپوشید.
برخی نکات اضافی در خصوص مراقبت از پروتز دست و پا
آبرسانی به پوست خشک
در هنگام نگهداری دست و پا مصنوعی باید در نظر داشته باشید که اگر پوست نیاز به مرطوب شدن دارد، باید شب ها از مرطوب کننده مورد تائید پزشک استفاده کنید. مرطوب نگه داشتن پوست بسیار مهم است زیرا پوست خشک شکننده تر است. شکستگی های پوست شما دریچه ای برای ورود باکتری ها به بدن ایجاد می کند. لوسیون هایی که هنگام پوشیدن پروتز استفاده می شوند می توانند باعث لیز خوردن آستر شوند.
چک کردن قبل از خواب فراموش نشود
از دیگر نکاتی که هنگام مراقبت از پروتز دست و پا باید در نظر داشت این است که قبل از رفتن به رختخواب پروتز را بردارید. دستگاه را از نظر لق شدن یا آسیب دیدگی بررسی کنید. بخش قطع شده را از نظر تاول یا سایر علائم تحریک بررسی کنید. آن را پاک کنید و مقدار کمی لوسیون را روی باقیمانده اندام قطع شده خود قرار دهید و پوست را ماساژ دهید.
به صداهای غیر عادی که از پروتز به گوش می رسد، توجه و دقت داشته باشید
از دیگر نکاتی که در مورد مراقبت از پروتز پا مورد توجه قرار داده می شود، توجه به صداهای غیر عادی است که از آن به گوش می رسد. معمولا زمانی که پروتز پا، کار خود را به درستی انجام نمی دهد، صداهای غیر طبیعی از آن شنیده می شود. در این شرایط، می توانید خودتان به تنهایی پروتز را مورد بررسی قرار دهید؛ اگر مشکل رفع شد که چه بهتر، در غیر این صورت با متخصص ارتوپدی که پروتز را برای شما ساخته است، تماس بگیرید و از او کمک بخواهید.
استفاده مناسب و بجا از پانسمان
زمانی که از پروتز خود استفاده نمی کنید، پانسمان بانداژی را روی باقیمانده اندام قطع شده قرار دهید تا ورم آن کاهش یابد. به طور مرتب پوست استامپ را برای جستجوی زخم یا جراحت بررسی کنید. این نیز از نکات بسیار مهم در نگهداری دست و پا مصنوعی است.
انجام تمرینات بسیار ضروری است
از نکات بسیار مهمی که فرد هنگام مراقبت از پروتز دست و پا باید به آن توجه کند این است که تمرینات توصیه شده توسط فیزیوتراپیست خود را انجام دهد. این تمرینات شامل تمریناتی برای کشش، دامنه حرکت، وضعیت بدن و استقامت خواهد بود.
استفاده از کفش مناسب و یا کفش طبی
برای پروتزهای پا، کفش مناسب بپوشید و هرگز ارتفاع پاشنه خود را تغییر ندهید. این پروتز فقط برای یک ارتفاع پاشنه طراحی شده است.
ثابت نگه داشتن وزن بسیار مهم است
همچنین حفظ وزن ثابت بدن بسیار مهم است. این کار به حفظ و بهبود عملکرد مناسب پروتز کمک می کند. همچنین باید سالی یک بار پروتز را مورد بررسی و سرویس قرار دهید تا از صحت عملکرد آن مطمئن شوید.
شاید خواندن مطالب زیر هم برای شما مفید باشد :
عوارض نشستن به شکل W (دبلیو) در کودکان
سندروم پیریفورمیس (علت و درمان درد پشت لگن و باسن)
آیا در مراقبت از پروتز دست و پا باید به سوکت و بند پروتز نیز توجه داشت؟
انواع پروتز اندام فوقانی، از قسمت های مختلفی تشکیل شده که یکی از اصلی ترین و مهم ترین قسمت های آن، سوکت یا بند پروتز است. سوکت در تماس مستقیم با بدن فرد قرار دارد و در مورد نکات مراقبتی از آنها باید با وسواس و دقت بیشتری عمل کرد. مهم ترین نکات مراقبتی این قسمت به شرح زیر است:
- فردی که ناچار است از پروتز استفاده کرده و اقداماتی در جهت نگهداری دست و پا مصنوعی انجام دهد، باید هر روز سوکت را تمیز کرده و خشک کند. عدم رعایت نکات بهداشتی در این قسمت، فرد را در معرض ابتلا به بیماری های عفونی قرار خواهد داد. متخصص ساخت پروتز، به شما خواهد گفت که چگونه می توانید این قسمت را بشویید.
- وقتی می خواهید پروتز را از جای خود جدا کنید، حتما با دقت این کار را انجام دهید. بی دقتی در انجام این کار، ممکن است مشکلات مختلفی را ایجاد کند.
- نکته دیگری که در مراقبت از پروتز دست و پاباید مورد توجه قرار دهید، این است که، اگر در روزهای ابتدایی نصب پروتز دیدید که سوکت با بدن شما تناسب ندارد، هر چه سریع تر، به متخصص ساخت پروتز مراجعه کنید.
- به هیچ عنوان و حتی برای تمیز کردن پروتز، آن را در آب غوطه ور نکنید و برای شستن و تمیز کردن آن از محلول آب و صابون و یک پارچه نرم استفاده کنید.
آیا قرار گرفتن پروتز در جای خود برای مراقبت از پروتز دست و پا نیاز است؟
کسی که از پروتز استفاده می کند، باید آن را به درستی در جای خود قرار دهد. اندام های مصنوعی که پروتز دست و پا نیز یکی از آنهاست، برای آنکه درست، کار کنند و عملکرد خوبی از خود نشان دهند می بایست در جای درست و صحیحی نصب شوند. کسی که می خواهد در مراقبت از پروتز دست و پا به خوبی عمل کند و به راحتی از آن استفاده نماید، باید به صورت روزانه آن را تنظیم کند.
همان طوری که در این متن نیز اشاره کردیم، خوب است قبل از خواب، پروتز را برداشته و صبح روز بعد، آن را مجددا در جای خود نصب کنید. معمولا، وقتی پروتز ساخته شده و در اختیار فرد قرار داده می شود، متخصص فنی ارتوپدی علاوه بر آموزش نحوه استفاده از آن، در مورد چگونگی قرار دادن پروتز و تنظیمات مربوطه نیز نکاتی را بیان می کند.
تنظیم کردن پروتز به روش های ساده ای امکان پذیر است. بهتر است برای آنکه عملکرد این اندام مصنوعی را با اختلال مواجه نکنید، هیچ کاری را سرخود انجام ندهید و حتما با متخصصان صحبت کنید. رعایت این نکته باعث می شود که شما در نگهداری دست و پا مصنوعی به شکل درست تری عمل کنید.
مراقبت از پروتز دست و پا و تنظیمات مربوط به پروتز چند بار در روز انجام می شود؟
تنظیم کردن پروتز یکی از کارهایی است که تحت عنوان مراقبت از پروتز دست و پا باید انجام شود. افرادی که از پروتز استفاده می کنند، نیاز دارند علاوه بر تنظیم کردن پروتز بعد از قرار دادن آن در جای خود، در طول روز نیز مجددا آن را تنظیم کنند. اگر به دلیل فعالیت های زیاد در طی روز پروتز از جای خود حرکت کرده باشد، تنظیم کردن پروتز، لازم و اجباری به نظر می رسد؛ این تنظیمات از جمله تنظیمات کوچک پروتز هستند و خود فرد می تواند انجام بدهد.
درست تنظیم کردن پروتز یکی از مهم ترین کارهایی است که باید به آن توجه داشت و از پشت گوش انداختن آن به شدت اجتناب کرد. معمولا وقتی پروتز به درستی در جای خود قرار گیرد، کاراتر بوده و عملکرد بهتری از خود نشان می دهد. به همین دلیل است که روی تنظیم کردن پروتز تاکید زیادی می شود.
دمای هوا یکی از عواملی است که فرد را مجبور می کند پروتز را تنظیم کند؛ دمای پایین باعث جمع شدن اندام و دمای بالا باعث انبساط و متورم شدن آن خواهد شد؛ قرار گرفتن در این شرایط نیز دلیل دیگری برای انجام تنظیمات پروتز است. با رعایت نکات نگهداری دست و پا مصنوعی می توان توقع داشت که پروتز به شکل بهتری عمل کند.
چرا توجه به علائم تحریک پوست، در مراقبت از پروتز دست و پا مهم است؟
در بالاتر، نکات مهم مراقبت از پروتز دست و پا را بیان کردیم. سوالی که در اینجا ممکن است پیش آید این است که چرا افراد درگیر با قطع عضو با مشاهده علائم تحریک، نباید به آن بی تفاوت باشند و هر چه زودتر برای درمان آن اقدام کنند.
کسی که پروتز پا و دست نصب می کند، اگر هر گونه علائم، مانند قرمزی، ترک های پوستی، خراش و یا تحریک پوست، زخم های پوستی، افزایش تورم، ساییدگی، ترشح مایع و یا هر گونه چرک، پوست خشک و ترک خورده را دید، باید به پزشکی که پروتز را ساخته است، مراجعه کند.
علائمی که با وجود انجام اقدامات نگهداری دست و پا مصنوعی مشاهده می شود، پیام خوبی ندارد. این علائم نشان دهنده آن هستند که پروتز، اندام را تحت تاثیر خود قرار داده و مشکلاتی را برای کاربر ایجاد کرده است. اگر می خواهید بعد از نصب پروتز، اندام تان سالم باشد و بتوانید از آن بهتر استفاده کنید، به نشانه هایی که در بالا اشاره کردیم، بی تفاوت نبوده و دائما بدن خود از نظر وجود این علائم چک کنید.
آیا تمیز کردن لاینر، یکی از مراحل مراقبت از پروتز دست و پا است؟
یکی از کارهایی که برای مراقبت از پروتز دست و پا باید انجام داد، تمیز کردن لاینر است. لاینرها اجزایی هستند که افراد قطع عضو شده از ناحیه پا می بایست آن را نصب کنند. این ابزار به جهت تماس داشتن با پوست بدن می بایست تمیز شود تا هیچ مشکل پوستی ایجاد نکند. برای آنکه بتوانید لاینرها را تمیز کنید بهتر است به شرح زیر عمل کنید:
- اولین کاری که می بایست برای تمیز کردن لاینر انجام دهید، درآوردن لاینر از پروتز است.
- سپس، قسمت خارجی لاینر را خیلی خوب تمیز کرده و بشویید.
- لاینر ها چیزی شبیه به جوراب ها هستند؛ شما می توانید آنها را برعکس کرده و داخل آنها را خوب بشویید و تمیز کنید. برای این منظور بهتر است از صابون های ضد باکتری و آب گرم استفاده کنید.
- وقتی همه قسمت های آن را به خوبی شستشو دادید، با کمک یک حوله و یا پارچه تمیز تمامی قسمت های آن را به درستی خشک کنید. هیچ قسمتی از لاینر نباید خیس باقی بماند.
- در مرحله آخر می بایست لاینر را به حالت درست برگردانید و آن را در جای خود قرار دهید.
در نحوه مراقبت از پروتز دست و پا، سوکت را چگونه تمیز می کنند؟
یکی از مهم ترین قسمت های پروتز، سوکت است که باید به نگهداری از آن نیز توجه ویژه و خاصی نشان داد. درست است که بدن ما به صورت مستقیم با این قسمت در تماس نیست، اما فرد برای آنکه اندام مصنوعی اش عملکرد درستی داشته باشد، ماندگاری آن کاهش پیدا نکند و دچار سایش و استهلاک نشود می بایست در نحوه مراقبت از پروتز دست و پا به سوکت نیز توجه کرده و آن را تمیز کند. توصیه می شود که سوکت را هفته ای یک بار تمیز و ضدعفونی کرد. برای تمیز کردن این قسمت از اندام مصنوعی می توانید به شکل زیر عمل کنید:
1- اولین کاری که می بایست انجام دهید، شستن داخل سوکت با آب و صابون است.
2-در قدم بعدی، نوبت به ضدعفونی کردن آن می رسد. برای این کار می توان از الکل استفاده کرد.
3- بعد از آنکه سوکت را به کمک الکل، کاملا ضدعفونی کردید، یک حوله تمیز برداشته و همه جای سوکت را خوب خشک کنید.
4- آخرین کاری که می بایست انجام دهید، بررسی همه نقاط هدف است. همه پین ها و قفل ها را بررسی کنید تا کاملا تمیز شده باشند و هیچگونه آلودگی روی آنها به چشم نخورد.
از روکش های زیبایی چگونه نگهداری کنیم؟
پروتزها اجزای متفاوتی دارند که یکی از قسمت های آن، روکش زیبایی است. این روکش، همان قسمتی است که همه ساختار و اجزای داخلی پروتز در داخل آن قرار گرفته است. نگهداری از این روکش نیز از جمله مراحل بسیار مهم در خصوص مراقبت از پروتز دست و پا به شمار می رود. ما در ادامه به برخی از نکات بسیار مهم برای مراقبت از این بخش اشاره کرده ایم:
- کسانی که پروتز را می سازند این روکش را به شکل خاصی در جای خود قرار می دهند. اگر این روکش از جای خود خارج شود، همه آن قطعاتی که در داخل روکش قرار گرفته اند نیز دچار عدم تناسب و ناهماهنگی می شوند. اولا که اجازه ندهید روکش زیبایی اندام مصنوعی تان دچار چنین اتفاقی شود، و در ثانی، اگر این اتفاق افتاد سعی کنید در اولین و سریع ترین فرصت ممکن به کارشناسان مراجعه کرده و مشکل را حل کنید.
- به هیچ عنوان این روکش را نباید در آب غوطه ور کرد؛ چرا که این حرکت منجر به خیس شدن اجزایی می شود که در داخل روکش قرار گرفته است.
- کسانی که پروتز نصب می کنند نباید به منظور وارسی کردن، روکش را باز کنند. با انجام این کار، مشکلات زیادی برای شما پدید می آید.
برای آنکه کمترین مشکلات را بعد از نصب پروتز پیدا کنید، بهتر است برای ساخت پروتز پا زیر زانو کلینیک های معتبر و مطرح را شناسایی کرده و به آنها مراجعه کنید.
آیا در مورد مراقبت از پروتز دست و پا به صورت روزانه چیزی می دانید؟
برخی نکات مراقبت از پروتز دست و پا هستند که باید به صورت روزانه، انجام شوند. این مراقبت ها و نگرانی های هر روزه به شرح زیرند:
- در نگهداری دست و پا مصنوعی، باید هر روز میزان ورم و یا تغییر حجم اندام مورد بررسی قرار گیرد. تغییر حجم اندام در روزهای اول، غیر طبیعی نیست و باید برای جلوگیری از آن، اقداماتی انجام شود. یکی از این اقدامات موثر، پوشیدن جوراب های منقبض کننده است. این نوع جوراب ها از ایجاد تورم در اندام باقی مانده جلوگیری می کنند. فرد، زمانی که پروتز را نمی پوشد نیز مجبور است این جوراب را بپوشد. اگر اندازه اندام، کاهش پیدا کند، می بایست مجددا پروتز را تنظیم کرد.
- در مورد پروتز پا، نوع کفش از اهمیت زیادی برخوردار است. با این نوع پروتز، نمی توان هر کفشی را با هر پاشنه ای به پا کرد. تغییر نوع کفش می تواند مشکلات زیادی را برای فرد به وجود آورد.
- بررسی کردن محل پروتز از نظر وجود درد، موضوع دیگری است که نمی توان نسبت به آن بی توجه بود. هر گونه عارضه در روزهای بعد از نصب پروتزهای پا و دست، می تواند یک علامت هشدار به شمار رود.
جمع بندی
ما در این متن در خصوص مراقبت از پروتز دست و پا نکاتی را با شما در میان گذاشتیم. درست است که پروتزهای با کیفیت و پروتزهایی که با متریال های مقاوم ساخته شده اند، دوام بالاتری دارند، اما خوب است بدانید توجه و مراقبت بیمار از پروتز نیز یکی از مهم ترین عوامل افزایش دهنده دوام پروتز به شمار می رود. در این متن که به همت کارشناسان مجموعه پایار تهیه شده است، بهترین و کاربردی ترین نکات برای نگهداری از پروتزهای دست و پا ارائه شد. امیدواریم کسانی که از پروتز استفاده می کنند، به این نکات توجه داشته باشند و از آنها برای افزایش عملکرد پروتز بهره ببرند.
